421 7BB 'HUJLVL g]OHP 7h=h1(5 (UkaP 7aOaW '8<08ù Özel hukuk kaynaklı ihtilaflarda, hemşirenin hukukî sorumluluğunu birkaç sayfada ihata etmek mümkün değildir. Yine de 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu uyarınca böylesine sorumluluğa vücut veren hukukî sebeplere kuş bakışı değinilmelidir. Öncelikle hemşirelikte bağımlı, bağımsız ve yarı bağımlı roller bulunduğu açıklanmalıdır. Gerçekten hemşirenin görev spektrumu, sırf hekimin talimatlarını yerine getirmekle sınırlı değildir. Aynı zamanda, direkt hastayla sözleşme ilişkisine girebilir. Hemşire tedavi uygulamak bakımından hekime bağımlı çalışır. Bununla birlikte, hemşirelik tanılama süreci ve hemşirelik bakımı açılarından bağımsız karar verme yetileriyle donatılmıştır.41 Hemşirelik Yönetmeliği, söz konusu rolleri şöyle aydınlatmaktadır: “Hemşirelik tanılama süreci kapsamında belirlenen ihtiyaçlar çerçevesinde hemşirelik bakımını kanıta dayalı olarak planlar, uygular, değerlendirir ve denetler” (HY m. 6/1-a). İlk ihtimalde, hemşire, haksız fiil hükümleri uyarınca sorumlu tutulabilir (TBK. m. 49 vd.). Hemşirenin haksız fiilden kaynaklanan tazminat ödemeye mahkûm edilmesinin şartları genel hükümler çerçevesinde şöyle sıralanabilir: Hemşirenin hukuka aykırı eylemde bulunması yahut aksi gerektiği hâlde eylemsiz kalması, hemşireye kusur atfedilmesi, hastanın zarara uğraması, zararla hukuka aykırı fiil arasında illiyet bağı bulunması. Gerçekten, hemşirenin hastayı hedef alan haksız fiili, vücut bütünlüğünü, başka deyişle kişilik hakkının unsuru olan beden ve/veya ruh sağlığını ihlâl eder. Dolayısıyla bu tarz müdahaleler kural olarak hukuka aykırıdır. Kusurlu hemşirenin hukuka aykırı müdahalesiyle kişilik hakkının ihlâl edilmesi üzerine zarar doğabilir. Zararla hemşirenin hukuka aykırı davranışı arasında illiyet bağı bulunuyorsa, artık hasta lehine haksız fiil kaynaklı tazminat alacağından bahsedilebilir. Hastanın haksız fiil sebebine dayanıp tazminat talep etmesinde sözleşme ilişkisi aranmaz. Tazminat davası, kural olarak, yalnızca bağımsız çalışan hemşirenin kendisine yönels. 38-50. Fikret Eren, Borçlar Hukuku Özel Hükümler, Yetkin, Ankara, 2021, s. 909 vd. Sera Reyhani Yüksel, “Hekimin Vekâletsiz İş Görmeden Doğan Sorumluluğu”, Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi, 21/2, Mehmet Akif Aydın’a Armağan, s. 793-804. 41 Kuğuluoğlu ve ark., s. 89. Terzioğlu/Şahan, s. 136, 140.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1