Türkiye Barolar Birliği Dergisi 157.Sayı

448 6RnUadan YH <HWkLOL 0akaP .aUaUÕ LOH 7Uk 9aWandaşÕ 2OPanÕn BaşYXUX ùaUWOaUÕ 79. P lediği şartları sağlayan bir yabancının, yetkili makamın kararı/kabulü ile, talep ettiği devletin vatandaşlığına kavuşturulmasıdır. Diğer ifade ile telsik, bir kişinin vatandaşı olarak doğmadığı bir ülkenin vatandaşı kılınmasıdır.3 Türk hukuk doktrininde telsik dar kapsamı ile, yani vatandaşlık statüsünün sonradan izafesinde ilgili kişinin talebinin yetkili makamın kararı ile karşılandığı usul anlamında kullanılmaktadır.4 Teksik, gerek cumhuriyet öncesi Tabiiyeti Osmaniye Kanunnamesi’nde gerekse cumhuriyet dönemi 1312,5 4036 ve 59017 sayılı Türk Vatandaşlık Kanunlarında geçen bir terim değildir. Telsik, hukuki bir terim olarak yalnızca 403 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanunu’nun Uygulanmasına İlişkin Yönetmelik’te8 yetkili makam kararı ile kazanma kavramının, ikâme edilebilir eş kavramı olarak, hüküm başlıklarında kullanılmıştır.9 sözlük anlamı, bir kişinin mensup olduğu kabileden ayrılıp diğer bir kabileye iltihak etmesi biçiminde ifade edilmiştir. Osman Fazıl Berki, Devletler Hususi Hukuku, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yayınları, Ankara 1949, s. 67; Hicri Fişek, Türk Vatandaşlık Hukuku, Güzel İstanbul Matbaası, Ankara, 1959, s.53; Erdoğan Göğer, Türk Tabiiyet Hukuku, Sevinç Matbaası, Ankara, 1972, s.57. 3 “Telsik, öyle bir hakimiyet tasarrufudur ki onunla devlet, bir ecnebiyi tebaası arasına alır”. Muammer Raşit Seviğ, Vedat Raşit Seviğ, Devletler Hususi Hukuku, İsmail Akgün Matbaası, 3.Bası, İstanbul, 1962, s.91. Bir başka bakış açısından telsik, bir kişinin, mensup olmadığı bir devletin vatandaşlığını talep ve bu devletin mevzuatının tespit ettiği şartlara uygun olarak mezkür tabiiyeti iktisap etmesidir. Fişek, s.53. 4 Geniş anlamı ile telsik, doğum olayı haricindeki nedenlerle vatandaşlık kazanılmasına ilişkin tüm hâlleri ifade etmektedir. Örneğin, ana ya da babasına vatandaşlık verilmesi sebebiyle küçük çocuğun veyahut eşin aynı vatandaşlığı kazanması; hatta arazi terk ve ilhakı gibi uluslararası sözleşmelere bağlı olarak vatandaşlık statüsünün değişmesi geniş anlamı ile telsik olarak yorumlanmaktadır. Rona Aybay, Vatandaşlık Hukuku, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, İstanbul, 2006, s.113-114. Doktrinde telsikin, Türk vatandaşlığının sonradan ve yetkili makam kararına bağlı olarak ilk defa elde edilmesini karşılayan bir anlamı bulunduğu; buna karşılık daha önce Türk vatandaşı olup da Türk vatandaşlığını kaybetmiş olanların yeniden Türk vatandaşı olmalarının telsik olarak kabul edilmemesi gerektiği ifade edilmektedir. Bilgin Tiryakioğlu, Türk Vatandaşlığı Kanunu Tasarısına Göre Vatandaşlığın Yetkili Makam Kararı ile Kazanılması, Türk Vatandaşlığı Kanunu Tasarısı Sempozyumu-29 Şubat 2008, Bildiriler Kitabı, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2008, s.81. 5 RG: 04.06.1928 (T); 904 (S) 6 RG: 22.02.1964 (T); 11638 (S) 7 RG: 12.06.2009 (T); 27256 (S) 8 RG: 01.07.1964 (T); 11742 (S) 9 11.02.1964 Tarihli ve 403 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanunu’nun Uygulanmasına İlişkin Yönetmelik Birinci Bölüm İkinci Kısım: “Yetkili Makam Kararı ile Kazanma (Telsik)”, 10.maddenin üst başlığı: “Genel Olarak Vatandaşlığa Alınma (Adi

RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1