Türkiye Barolar Birliği Dergisi 157.Sayı

467 7BB 'HUJLVL ) (OLI d(/ø. mektedir. Yönetmeliğin 14.maddesinde ilk olarak, sonradan ve yetkili makam kararı ile Türk vatandaşı olmayı sağlayacak yollar takdim edilmiş; akabindeki 15. maddede ise, Kanun’un 11. maddesinde sayılan şartlar; “Türk Vatandaşlığı’nın Genel Olarak Kazanılması” başlığı altında tekrarlanarak hükme bağlanmıştır.59 Doktrinde, 11. maddede düzenlenen başvuru şartlarının yalnızca bu kapsamda Türk vatandaşı olacak yabancılar bakımından aranılacağı; kanun koyucunun sonradan ve yetkili makam kararı ile Türk vatandaşı olmayı sağlayan diğer yollar bakımından farklı şartlar ihdas ettiği ifade edilmektedir.60 Kanaatimizce, Kanun’da, konunun “kazanma” kavramı ile takdiminin yanı sıra61 sistematik açıdan algılamayı zorlaştıran husus, 11 maddenin devamındaki düzenlemenin başlığının “istisnai” olarak seçilmesidir. Zira istisna kelimesi, ihtiva ettiği kural dışılık anlamı ile birlikte düşünüldüğünde daima bir genel duruma yani kurala referans vermekte; bu sebeple, istisnanın kuralı bozmayacağı kabul edilmektedir. Kanun koyucu, bazı mahsus yabancılar bakımından, şartları hafifletilmiş bir başvuru basamağı düzenlemek niyetinde ise bu kişilerin genel başvuru şartlarından hangisi ya da hangilerinden muaf olduklarını bildirmelidir. Eğer maksat, bazı özel durumu haiz yabancılar bakımından yeni şartlar getirmekse o zaman bu kişi gruplarının takdiminin münhasıran yapılması ve durumlarının ayrı ayrı hükümlerle düzenlenmesi gerektiği düşünülmektedir.62 59 TVK 11. maddenin başlığının genel olarak vatandaşlığı kazanma olarak değiştirilmesinin yerinde olacağı yönündeki değerlendirmeler için bkz. Feriha Bilge Tanrıbilir, “Türk Vatandaşlığı Kanunu Tasarısı İçin Bazı Öneriler”, TBB Dergisi, Sayı 81, Ankara, 2009, s.6; Rıfat Erten, “Türk Vatandaşlığı Kanunu Tasarısı’nın Türk Vatandaşlığının Kazanılmasına İlişkin Hükümleri Hakkında Değerlendirmeler”, Ankara Barosu Dergisi, Yıl 66, Sayı 4, Ankara, 2008, s.44. 60 Güngör, Tabiiyet Hukuku, s. 85; Doğan, Vatandaşlık, s.72-73. Fikrimizce farklı şartlar ihdas edilmiş olması 11.maddedeki şartların dışlanacağı anlamına gelmemekte; sonradan ve yetkili makam kararı ile Türk vatandaşı olmayı sağlayan diğer yollar bakımından şartların, ek şart ya da 11.maddedeki şartların yeniden formüle edilmiş hâli ile hükme bağlanabileceği değerlendirilmektedir. 61 Bkz. dip not 14 62 Amerika Birleşik Devletleri Göç ve Uyrukluk Kanunu’nda (INA) sonradan Amerika Birleşik Devletleri vatandaşı olmaya ilişkin hükümler, “Yabancılar ve Uyrukluk” başlığını taşıyan sekizinci kısımın on ikinci bölümünde düzenlenmektedir. Konuya ilişkin sistematik uyarınca öncelikle yetkili makamın neresi olduğu belirtilmekte (§1421(a)), ardından vatandaşlığa kabul için uygunluk şartları başlığı altındaki hükümlere yer verilmekte (§1422); vatandaş olması yasak kişiler ayrıca belirtilmekte (§1424), vatandaşlık başvurusunun şartları, “gereklilikler” başlığı al-

RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1