471 7BB 'HUJLVL ) (OLI d(/ø. ken evre alzheimar ya da başka çeşit bir bunama teşhisi konmuş veya ayırtım gücünü kaybedip tekrar kazanmış veyahut çok yaşlı bir yabancının, Türk vatandaşı olma iradesini ortaya koyduğu sırada şuurlu davranma şartını sağlayıp sağlamadığının kendi ülkesinden temin etmiş olduğu bir nöropsikolojik değerlendirme raporu ile anlaşılmak istenmiş olup olmadığı sorusu gelmektedir. Böyleyse, Türk Vatandaşlığı Kanunu’nun Uygulanmasına İlişkin Yönetmelik m.17’de sayılan başvuru belgeleri arasında, kişinin akli yeteneği haiz bulunduğunu ispatlayan bir belgenin aranmadığı görülmektedir. Erginlik ve ayırtım gücü, fiil ehliyetinin olumlu şartlarıdır. Eğer bir ya da birden çok devletin vatandaşı olan yabancılar ile uluslararası koruma statüsüne sahip yabancıların ehliyet durumları, kendi milli kanununlarına göre belirleniyorsa vatandaşlık başvuru hakkının kullanımı hususunda da kendi hukuklarının takibi gerekmektedir. Zira ergin ve ayırtım gücünü haiz bulunup da kısıtlanmış kişilerin şahsa sıkı sıkıya bağlı haklarını kullanım şekilleri, farklı düzenlenmiş olabilir. Buna karşılık Türk Vatandaşlığı Kanunu’nun Uygulanmasına İlişkin Yönetmelik’te başvurunun bizzat ya da bu hakkın kullanılmasına ilişkin özel vekâletname ile yapılabileceği ifade edilmektedir (m.64/ ı).73 Buradan yasal temsilcinin, kısıtlanmış bir yabancıyı temsilen vatandaşlık işlemlerine girişemeyeceği sonucu çıkmaktadır. Vatansızlar bakımından ise, erginlik ve ayırt etme gücü şartının sağlanıp sağlanmadığının Türk kanunlarına74 göre araştırılacağı bilğınının niteliği, sözleşme olarak tanımlanırsa uygun olacağı; vatandaşlık, devletin egemenlik hakkından doğan bir vasıf olarak yükleniliyorsa kişinin ergin olmasının yeterli geleceği; bu bakımdan ayırtım gücüne sahip olmayan ve fakat ergin olan bir yabancının yetkili makam kararı ile vatandaş olmayı talebe hakkı bulunduğu ifade edilmektedir. Göğer, s.61. 73 Avrupa Birliği üyesi yedi ülkede, Avusturya, Bulgaristan, Çekya, Hırvatistan, Lüksemburg, Slovakya, Hollanda, vatandaşlık başvurusunun bizzat ilgili kişi tarafından yapılması yasal bir zorunlulukken diğer ülkelerde başvuru bizzat ya da posta yolu ile yapılabilmektedir. Malta’da 2017 yılında yapılan yasa değişikliği ile ayırtım gücüne sahip olmayanlar adına vatandaşlık başvurularının, mahkeme izni ile temsilcileri tarafından yapılabilmesi mümkün kılınmıştır. EMN, Pathways To Citizenship For Third-Country Nationals In The EU, Synthesis Report, July 2020, s. 10, 23 (Erişim) https://www.00_eu_emn_study_synthesis_report_citizenship_final_en.pdf - ET:13.12.2020. 74 Türk Vatandaşlığı Kanunu m.11/ı-a’da, vatansızlar bakımından erginlik ve ayırt etme gücü şartı, birden fazla Türk kanununa göre araştırılacakmış gibi çoğul bir ifade kullanılmasına karşın TVKUY m.15/ı-a’da değerlendirmenin 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’na göre yapılacağı açıkça ifade edilmiştir.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1