472 6RnUadan YH <HWkLOL 0akaP .aUaUÕ LOH 7Uk 9aWandaşÕ 2OPanÕn BaşYXUX ùaUWOaUÕ 79. P dirilmektedir (TVK m.11/ı-a). Türk Medeni Kanunu bakımından ergin ve ayırtım gücüne sahip75 vatansızlar, kısıtlı değillerse, Türk vatandaşı olma başvurularını bizzat ya da bu hakkın kullanılmasına ilişkin özel vekâletname ile yapabilmektedir (TVKUY m.64/ı). Türk Medeni Kanunu bakımından ergin ve ayırtım gücüne sahip vatansızlar, Türk hukukuna göre kısıtlanmışlarsa Türk vatandaşlığına başvurmak için vesayet ve denetim makamlarından izin almaları gerekmektedir (TMK m.463/ıı). Buna karşılık vatansız kişi yabancı hukuka göre kısıtlanmışsa Türk vatandaşlığına bizzat mı izin koşulu ile mi başvurabileceğine yönelik bir düzenleme bulunmamaktadır. Erginlik ve ayırtım gücü birlikte arandığından Türk kanunlarına göre ergin ve fakat ayırtım gücünü haiz olmayan vatansızların, TVK m.11 kapsamında Türk vatandaşlığı başvurusunda bulunmaları mümkün değildir. Sonradan ve yetkili makam kararı ile Türk vatandaşı olma başvurularının incelenmesi bakımından, erginlik ve ayırtım gücü şartının, TVKUY m.16’dan farklı olarak tek başına ön kontrol şartı olarak değerlendirilmesinin; Vatandaşlık İnceleme Komisyonun sekretarya hizmetlerini yürüten il müdürlerine,76 yeterlik şartını sağlamayan başvuru dosyalarını derhal reddetme yetkisi verilmesinin vatandaşlık başvuru sürecinin hızlandırılmasına etkisi olacağı düşünülmektedir. 2. Başvuru Tarihinden Geriye Doğru Türkiye’de Kesintisiz Beş Yıl İkamet Etmek Sonradan vatandaş olmayı sağlayan şartlar tercihindeki en eski ve vazgeçilmek istenmeyen şart, ikamet şartıdır. Bununla, insan hakları çemberinden muhafaza edilecek bir toplumsal bütünleşme hedeflenmekte; ahlaki bakış açısından yabancılar ile yerleşik yabancıların vatandaş kılınmaları için hukuki bir usul ve olanak yaratılmaktadır.77 75 Türk hukukunda erginlik, on sekiz yaşın doldurulması ile başlamaktadır (TMK m.11/ı). Ancak evlenme (TMK m.11/ıı) ya da ergin kılınma (TMK m.12) yolu ile erken erginlik de kabul edilmektedir. Yaşının küçüklüğü yüzünden veya akıl hastalığı, akıl zayıflığı, sarhoşluk ya da bunlara benzer sebeplerden biriyle akla uygun biçimde davranma yeteneğinden yoksun olmayan herkes, Türk Medeni Kanunu’na göre ayırt etme gücüne sahiptir (TMK m.13). 76 Türk Vatandaşlığı Kanununun Uygulanmasına İlişkin Yönetmelik m.70/ı. 77 Peter J. Spiro, “A New International Law Of Citizenship”, American Journal of International Law, 105, no. 4, 2011, s.698. İkamet şartı, Amerika Birleşik Devletleri’nin
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1