476 6RnUadan YH <HWkLOL 0akaP .aUaUÕ LOH 7Uk 9aWandaşÕ 2OPanÕn BaşYXUX ùaUWOaUÕ 79. P bulunacağı yönündeki bu düzenleme, vatandaşlığa geçişin bir lütuftan çok hak olarak tasarlandığı yorumlamasına geçit vermektedir.83 Türk vatandaşı olmak isteyen kişilerin, başvuru tarihinden geriye doğru beş yıl Türkiye’de kesintisiz ikamet etmiş olması gerekmektedir (TVK m.11/ı-b-TVKUY m.15/ı-b).84 TVK Genel Gerekçe’ye göre Türkiye’de kesintisiz beş yıl ikamet etmiş olmak, Türk vatandaşı olmak isteyen kişinin, Türkiye’yi yaşamak istediği yer olarak benimsediğine ve Türk toplumuna uyum sağladığına ilişkin yeterli bir göstergedir.85 TVK m.11/ı-b (TVKUY m.15/ı-b) uyarınca, önce ikamet etme şartının yerine gelmesi; daha sonra bu ikametin kesintisiz olduğunun belirlenmesi gerekmektedir. TVK m.15, Türkiye’de ikametten ne anlaşıldığını hükme bağlamaktadır. Buna göre, “bir yabancı için ikamet, Türk kanunlarına uygun olarak Türkiye’de oturmaktır”. O hâlde Türk kanunlarına göre oturmak, Türkiye’de ikamettir. İkametten ne anlaşılması gerektiği TVKUY’da da tanımlanmıştır: ikamet, “yabancının yasal ikamet izni ile Türkiye’de bulunmasıdır”. İki hükmün birlikte değerlendirmesinden, Türkiye’de Türk kanunlarına göre oturmak, yasal ikamet izni ile oturma sonucu çıkmaktadır (TVKUY m.3/ı-h).86 Bir diğer ifade ile, 83 Spiro, A New International Law of Citizenship, s.698. 84 Sonradan ve yetkili makam kararı ile Türk vatandaşı olma başvurusu bakımından Türkiye’de ikamet etme süresi, 403 sayılı mülga Türk Vatandaşlığı Kanunu’nda olduğu gibi beş yıl olarak belirlenmiştir. Ancak, Türk soylu yabancılar için bu süre, 31.12.2010 tarihine kadar iki yıl olarak uygulanmıştır (5901 s.TVK Geçici m.1). 403 sayılı mülga Türk Vatandaşlığı Kanunu tasarısına yönelik olarak hükümetin teklif ettiği metinde ikamet süresi, müracaat tarihinden geriye doğru son üç yılı kesintisiz geçmek şartıyla beş yıl olarak tasarlanmıştır. (Erişim) https://www.tbmm.gov.tr/tutanaklar/Tutanak/MM__/d01/c020/ mm__01020127ss0267.pdf -ET:23.11.2020. 1312 sayılı Mülga Türk Vatandaşlığı Kanunu’na yönelik olarak İstanbul milletvekili Tevfik Kâmil Bey’in (2/17) numaralı teklifinde ikamet süresi, vatandaşlığa kabul edilen yabancının karısı ile reşit çocuğu için iki yıl olarak öngörülmüştür. Türk vatandaşı olan yabancıların, dört yıl boyunca Türkiye Büyük Millet Meclisine üye seçilememeleri; bu şartın istisnai yoldan vatandaş olacaklar bakımından da geçerli kabul edilmesi önerilmiştir (Erişim) https://www.tbmm.gov.tr/tutanaklar/Tutanak/TBMM/d03/c004/ tbmm03004080ss0185.pdf -ET:23.11.2020. 85 Kanaatimizce, zamanın göreceliği, yaşam tecrübelerinin farklılığı, kişisel ve meslek özellikleri sebebiyle Türk toplumuna uyum sağlanmış olduğunun belirteci olarak kullanılan beş yıllık sabit sürenin içeriği ve neticesi, her başvuran için aynı olmayabilir. 86 Doktrinde, bizim de katıldığımız bir görüş, Türk Vatanadaşlığı Kanunu’nun Uygulanmasına İlişkin Yönetmelik’in, vatandaşlık başvurusu yönünden geçerliliği
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1