477 7BB 'HUJLVL ) (OLI d(/ø. Türk Vatandaşlığı Kanunu anlamında, bir yabancı için ikamet, iradi yerleşim yerine (ikametgah) karşılık gelmemekte; yabancının Türkiye’de bir yerleşim yeri87 sahibi olmasını gerektirmemekte;88 buna karşılık Türk vatandaşı olmak isteyen yabancının Türkiye’de beş yıl/daha uuzun süreden beri bir ikametgahı varsa, ikamet şartı evleviyetle yerine gelmiş sayılmaktadır.89 Bir kişinin, Türkiye’de yasal ikamet izni90 alabilmesi için öncelikle Türkiye’ye hukuka uygun giriş yapması icap etmektedir (YUKK m.5). Türkiye’ye hukuka uygun giriş yapmış ve ikamet izin başvurusu olumlu sonuçlandırılmış (YUKK m.21) kişiye, ikamet izin belgesi verilmekte ve bu belge, ikamet süresinin hesaplanmasında kullanılmaktadır.91 TVKUY m.71/ı-ç hükmünde yasal ikamet iznine sahip bulunmalarına karşın yerleşme niyetine sahip olmadıkları gerekçesi ile bazı kişilerin ikamet izinlerinin, geçerli ikamet olarak sayılmadığı belirtilmektedir. Dolayısıyla bu kişilerin Türk vatandaşlığı için yapacakları başvuruda, ikamet şartı yerine gelmiş kabul edilmemektedir.92 İkatemin edecek yasal ikamet iznini işaret etmekle Türk Vatandaşlığı Kanunu’ndaki “ikamet” kavramını daraltan ve sınırlandıran bir anlama çektiğini ifade etmektedir. Nomer, 2019, s.83. 87 Yerleşim yeri Türk hukukunda, “bir kimsenin sürekli kalma niyetiyle oturduğu yer” biçiminde tanımlanmaktadır (TMK m.19). 88 Doktrinde, uygulama yönünden yabancının ülke ile uyum sağlamasına ilişkin ölçümlemenin yalnızca ülkede oturmaya bağlanmadığı; aynı zamanda yabancının ülkede yerleşme iradesini yansıtacak şekilde ikamet etmiş olmasının da arandığı; bir diğer ifade ile ikamet şartı ile yerleşme niyetinin birlikte değerlendirildiği ifade edilmektedir. Doğan, s.76. 89 Doktrinde yabancının Türkiye’de ikametgâh sahibi olmasının kendisine, mücbir bir sebeple Türkiye dışında kalması hâlinde, dışarıda geçen zamanı, ikametten kesinti sayılacak süreyi aşsa bile, ikamet süresinden indirilmemesi yönünde bir menfaat yaratacağı değerlendirilmektedir. Uluocak, s. 46. 90 6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu (RG:11.04.2013 (T); 28615 (S)) uyarınca ikamet izni, Türkiye’de kalmak üzere verilen izin belgesini ifade etmektedir (m.3/ı-j). “Türkiye’de, vizenin veya vize muafiyetinin tanıdığı süreden ya da doksan günden fazla kalacak yabancıların, ikamet izni almaları zorunludur. İkamet izni, altı ay içinde kullanılmaya başlanmadığında geçerliliğini kaybeder” (YUKK m.19). 91 Güngör, Tabiiyet Hukuku, s. 89. 92 Burada Türk Vatandaşlığı Kanununun Uygulanmasına İlişkin Yönetmelik’in ihtiva ettiği çelişki, yabancı için ikametin, yerleşme niyetini içermediği hususunun göz ardı edilmiş olmasından kaynaklanmaktadır. İkamet iznine sahip yabancılar, yerleşme niyetine de sahip görülmedikleri için ikametleri, ikametgâh tutmak
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1