484 6RnUadan YH <HWkLOL 0akaP .aUaUÕ LOH 7Uk 9aWandaşÕ 2OPanÕn BaşYXUX ùaUWOaUÕ 79. P mekte, kişinin toplum tarafından nasıl algılanması gerektiğine işaret etmekte, politik hedef göstermeler sebebi ile toplumsal kabulü güçleştirebilmektedir.110 Bu şartın düzenlenmesinde, uluslararası hukukta genellikle, iyi karakter (good character) sahibi olmak ya da iyi davranış/hâl (good conduct) sergilemek kavramlarından birisinin seçildiği111 görülmektedir.112 Burada önemli olan “iyi kişi-vatandaş” olma ile “iyi karakter/davranış sahibi” olma arasındaki nüansı belirlemektir.113 Bir diğer ifade ile iyi kişi/vatandaş olma ile vatandaş olmak için iyi karakter/davranış sahibi olmak arasında fark bulunmaktadır. İyi kişi/vatandaşın kim olduğuna yönelik ölçümleme objektif olarak yapılabilmektedir. Örneğin, ülkenin iş gücüne katılmak, istihdam yaratmak, vergi ödemek, oy kullanmak, trafik kurallarına uymak, borçları zamanında ifa etmek, gönüllü olarak sosyal faaliyetlerde bulunmak iyi bir kişi-vatandaştan olarak kullanılmıştır. Doehring, s.101. 110 Örneğin Türkiye’de, LGBTİ üyesi, ataist ya da çok eşli yabancıların, “ahlak” kriteri yönünden, toplumca hoş karşılanmayacakları gerekçesine takılıp takılmadıkları bilinmemektedir. 111 Wallace Goodman, s. 11-12; Nicole Guimezanes, The Current Status of Nationality Law in OECD, Naturalisation: A Passport For the Better Integration Of lmmigrants? EUDO Publishing, 2011, s.70-71. 112 “Ahlak” kavramına referans veren düzenlemelerden bir tanesi Amerika Birleşik Devletleri Göç ve Uyrukluk Kanunu’nda yer almaktadır. “Good Moral Character” başlığını taşıyan hükümde iyi ahlak sahibi olmak bakımından bir karineye yer verilmiştir. Buna göre başsavcılık tarafından haklarında sınır dışı edilmeleri için yeterli sebep bulunmayan yabancılar, iyi ahlaklı kabul edilmektedir (INA12.BölümÜçüncü Alt Bölüm-İkinci Kısım §1427 (d)). Amerika Birleşik Devletleri’nde, çocuk istismarı dahil her türlü cinsel suç, insan ticareti suçu, narkotik suçlar, casusuluk, sabotaj, terör suçları sınırdışı edilme sebepleri arasında sayılmaktadır (INA12.Bölüm-Üçüncü Alt Bölüm-İkinci Kısım-Dördüncü Bölüm §1227). Good Moral Character, başvuru sahibinin ikamet ettiği çevrede yaşayan vatandaşların ortalama standartlarına karşılık veren karakter biçiminde yorumlanmakta; her somut başvuruda ayrıca değerlendirilmektedir. Değerlendirmede başvuranın aile bağları ve geçmişi, suç geçmişi, eğitimi, çalışıp çalışmadığı, vergi yükümlülüklerini yerine getirip getirmediği, sözleşmesel edimlerini ifa edip etmediği, kredibilitesi, denetimli serbestliğe uygunluğu, Amerika Birleşik Devletleri’nde geçirdiği zaman miktarı gibi hususlar göz önünde bulundurulmaktadır (Erişim) https://www. uscis.gov/policy-manual/volume-12-part-f-chapter-1 - ET: 14.12.2020. Kanun’da başvuranın iyi ahlak sahibi olmak gibi nitelikleri haiz bulunup bulunmadığına yönelik araştırmada, yalnızca beş yıllık ikamet süresinin referans alınmayacağı; başsavcılık tarafından yapılacak değerlendirmede beş yıllık ikamet döneminden önceki herhangi bir zamanın da esas alınabileceği ifade edilmektedir (INA12.Bölüm-Üçüncü Alt Bölüm-İkinci Kısım §1427 (e)). 113 Otukoya, s.81.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1