486 6RnUadan YH <HWkLOL 0akaP .aUaUÕ LOH 7Uk 9aWandaşÕ 2OPanÕn BaşYXUX ùaUWOaUÕ 79. P tirdiği sorumluluk duygusu ile davranmak, çevresine güven vermek, toplumca hoş karşılanmayan ve toplum değerlerine aykırı kötü alışkanlığı bulunmamak biçiminde, saklanmış ifadelerle, oldukça soyut açıklanmaktadır.116 Doktrinde, Yönetmelik’teki anlayış çerçevesinde, herhangi bir suçtan dolayı yargılaması devam eden veya hükümlü ya da tutuklu olanların, özellikle cinsel özgürlüğe ve edep törelerine karşı suç işlemiş kişilerin, mahkumiyetleri affedilse bile, ahlak şartını yerine getirmediklerinin aşikâr olduğu ifade edilmektedir.117 6. Yeteri Kadar Türkçe Konuşabilmek Dil, iletişimin tutkalıdır; geçmişten devralınan bir miras ve kültürü oluşturan önemli bir unsurdur. Sonradan Türk vatandaşı olmak isteyen yabancıların, Türk toplumu ile bütünleşerek kimlik kazanmalarını kısa zamanda ve samimi biçimde sağlayacak yol, aynı dili konuşabilmekten geçmektedir.118 Başvuru tarihinden geriye beş yıldır birlikte yaşadığı insanların kendi aralarında konuştukları dile saygı göstermek ve onu düzgün öğrenme yönünde gayret sarf etmek, kana116 Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğünün 5901 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanunu’nun Uygulanmasına İlişkin Açıklama’sında iyi ahlak sahibi olmak; hırsızlık, kaçakçılık, sahtekarlık, dolandırıcılık ve benzeri toplumsal düzeni zedeleyen suçlardan ceza almamış olmak ya da bu davranışları alışkanlık haline getirdiğini gösterecek şekilde birden fazla yargılanmamış olmak veya Türk örf ve adetleri ile toplum ve aile yaşamına aykırı şekilde uyuşturucu kullanma, fuhuş yapma gibi davranışlarda bulunmamış olmak biçiminde örneklenmiştir. (Erişim) https://www.nvi.gov.tr/kurumlar/nvi.gov.tr/mevzuat/nufusmevzuat/ genelge/5901Sayili_Turk_Vatandasligi_Kanuna_Gore_Aciklama2009.pdf - ET:13.12.2020. 403 sayılı mülga Türk Vatandaşlığı Kanunu’nun Uygulanmasına İlişkin Yönetmelik’te iyi ahlak sahibi olmanın göstergeleri, bulunulan toplum ve muhite zararlı bir kişi olmamak; hırsızlık, kaçakçılık, sahtekarlık, dolandırıcılık gibi kamuoyu tarafından hoş karşılanmayan suçları ve hareketleri itiyat ve meslek hâline getirmemiş olmak; sanat ve mesleği ile kendisine, ailesine ve bulunduğu topluma faydalı ve çalışan bir kişi olduğunu gerek oturduğu memlekette gerekse Türkiye’de etrafına telkin etmiş bulunması biçiminde kısmen somutlaştırılmıştır (m.10/ç). 117 Nomer, 2019, s.85-86. 118 Atatürk, cumhuriyet dönemi reformları bağlamında dilin önemini ve felsefesini şu sözlerle aktarmaktadır: “Türk demek dil demektir. Milliyetin çok bariz vasıflarından birisi, dildir. Türk milletindenim diyen insanlar her şeyden evvel ve mutlaka Türkçe konuşmalıdır. Türkçe konuşmayan bir insan Türk harsına, camiasına mensubiyetini iddia ederse buna inanmak doğru olmaz”. Recep Özkan, “Cumhuriyet ve Dil/Toplumsal Birlik Açısından Dilin Önemi”, Milli Eğitim Dergisi, 160, 2003 (Erişim) https://dhgm.meb.gov.tr/yayimlar/dergiler/Milli_Egitim_Dergisi/160/ozkan.htm - ET: 02.12.2020.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1