Türkiye Barolar Birliği Dergisi 157.Sayı

525 7BB 'HUJLVL BHOkÕV .21$1 Kadınların iş hayatına girişte ve yükselmede önlerine çıkan engeller ataerkil yapı, toplumsal cinsiyet eşitsizliği, kalıp yargılar, kadına yüklenen geleneksel ev içi roller olarak özetlenebilir. Türkoğlu Üstün, bu eşitsizliğin önüne geçilebilmesi için bir yol olarak doğru uygulanan bir “liyakat ilkesi”ne ihtiyaç duyulduğunun altını çizer.55 İşe alımlarda ve yükselmede uygulanacak olan liyakat ilkesi kadınlara karşı olan ayrımcılığın önüne geçebilecektir. Ancak bu çözüm, yukarıda sayılan eşitsizlik nedenlerini yalnızca azaltabilir; ortadan kaldıramaz. Eşitsizlik durumu tüm mesleklerde olduğu gibi kadının hukuk mesleği içerisindeki konumuna da sirayet etmektedir. Her ne kadar Osmanlı Devleti’nde ve Cumhuriyetin ilk yıllarında kadınların hukuk fakültelerine girişleri sağlanmış ve onların eğitim seviyelerini yükseltmelerine olanak tanınmış olsa da meslek içerisindeki görünürlüklerini engelleyen boyutlar devamlılık göstermektedir. Bu engellemeler devam etse de Balcı’nın altını çizdiği üzere kadınların hukuk mesleğindeki varlığı günümüze kadar niceliksel olarak büyük bir artış göstermiştir.56 Yükseköğretim Kurulu verilerine göre Türkiye’deki 170 bin 561 akademisyenin yüzde 45’i kadınlardan oluşur; bu sayı 2002’de 26 bin 2 iken 2020’de 76 bin 668’e çıkmıştır57-58. Hukuk fakültelerindeki kadın akademisyenlere bakıldığında kadroların yüzde 40’ında kadınların yer aldığı; profesörlüğe doğru akademik yeterlilik arttıkça ve yönetici kadrolara bakıldığında bu oranın düştüğü görülmektedir.59 Türkiye Barolar Birliği’ne kayıtlı avukat sayısında bakıldığında 2020 yılında baroya kayıtlı toplam 143.330 avukatın 65.533’ü kaolarak bir engel bulunmamasına karşın görünmez bir cam tavan vardır. Bu cam tavan toplumsal normlar, geleneksel işbölümü ve önyargılar nedeniyle kadınların üst seviyelerdeki pozisyonlara çıkması önünde engeller oluşturmaktadır. 55 Türkoğlu Üstün, s. 98-99. 56 Balcı, s. 45. 57 https://www.aa.com.tr/tr/egitim/universitelerdeki-kadin-akademisyen-sayisiartiyor/2166630 (Erişim Tarihi: 01.06.2021). 58 Üniversitelerde kadın öğretim görevlileri oranı yüzde 50,32’dir. Bu kapsamda, profesörler içerisinde kadın oranı yüzde 31,95, doçentler içerisinde kadın oranı yüzde 39,71, Dr. öğretim üyeleri içerisinde kadın oranı yüzde 44,03, araştırma görevlileri içerisinde kadın oranı yüzde 50,85’tir (YÖK, Ocak 2020). 59 Meral Öztoprak Sağır, Güncel Gelişmeler Işığında Türkiye’de Hukuk Eğitimi, Türkiye Barolar Birliği Yayınları, Ankara 2010, s. 87-88.

RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1