Türkiye Barolar Birliği Dergisi 157.Sayı

75 7BB 'HUJLVL øOKaPL g=7h5. $ULI (PUH 6h0(5 olması, siyasi partilerin Anayasa’nın 68’inci maddesinin dördüncü fıkrasındaki esaslara aykırı eylemlerin işlendiği bir odak hâline gelmesi ve siyasi partilerin yabancılardan parasal destek almasıdır. Siyasi partilerin kapatılması, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının açacağı bir dava üzerine Anayasa Mahkemesi tarafından kesin olarak karara bağlanır. Anayasa’nın 69’uncu maddesine 2001 yılında eklenen bir hüküm ile parti kapatma sonucunu doğuran eylemlerin ağırlığı göz önünde bulundurularak, siyasi partiler hakkında kapatma kararı yerine Devlet yardımından kısmen veya tamamen yoksun bırakma kararı verilebilecektir. Parti kapatmaya alternatif bir yaptırım olarak öngörülen Devlet yardımından yoksun bırakma kararının hukuki niteliğinin ne olduğu meselesi aydınlatılmaya muhtaçtır. Çalışmamızda ilk olarak Türk hukukunda siyasi partiler ve siyasi partilere yapılan Devlet yardımları hakkında genel bilgilere yer verilecek, ardından siyasi partilerin Devlet yardımından yoksun bırakılması sonucunu doğuran sebepler ile bu kararın verilme usulü incelenecektir. Son olarak bu incelemeler ışığında siyasi partiler hakkında uygulanan Devlet yardımından yoksun bırakma yaptırımının hukuki niteliği tahlil edilecektir. I. TÜRK HUKUKUNDA SİYASİ PARTİLER VE SİYASİ PARTİLERE YAPILAN DEVLET YARDIMLARI A. Siyasi Parti Kavramı ve Türk Hukukunda Siyasi Partiler Siyasi parti kavramı doktrinde en genel anlamıyla; “Halkın desteğini sağlayarak siyasi iktidarı ele geçirmeye çalışan, sürekli ve istikrarlı bir örgüte sahip kuruluşlar”1 şeklinde tanımlanmaktadır. Siyasi partilerin tanımı Siyasi Partiler Kanunu’nun 3’üncü maddesinde “Anayasa ve kanunlara uygun olarak; Cumhurbaşkanı, milletvekili ve mahalli idareler seçimleri yoluy1 Namık Kemal Öztürk, Anayasa Hukuku, 2. Baskı, Ankara 2019, s. 335; Siyasi partiler hakkında yapılan diğer tanımlamalar için bkz. Erdoğan Teziç, Anayasa Hukuku, 22. Baskı, İstanbul 2018, s. 139: “Halkın siyasi düşünce ve inançlarının oluşmasında birer araç olan siyasi kuruluşlar”, Burhan Kuzu, “1961 ve 1982 Anayasalarında ve Bunlara İlişkin Siyasi Partiler Kanunlarında Siyasi Parti Kavramı, Kuruluşu ve Kapatma Rejimi (Karşılaştırmalı Bir İnceleme)”, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası, C. 52, S. 1-4, 1987, s. 146: “Belli bir program üzerinde birleşmiş kişilerin, bu programı normal seçim yolu ile gerçekleştirmek amacını güderek kurmuş oldukları topluluklar.” Siyasi parti kavramının hukuk sözlüğündeki tanımı için bkz. Ejder Yılmaz, Hukuk Sözlüğü, 10. Baskı, Ankara 2011, s. 1238: “Aynı siyasal kanıları taşıyan kimselerin oluşturduğu topluluk.”

RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1