88 6L\aVL 3aUWLOHU +akkÕnda 8\JXOanan 'HYOHW <aUdÕPÕndan <RkVXn BÕUakPa <aSWÕUÕPÕnÕn Siyasi partilere bu esaslara göre yapılacak Devlet yardımları, milletvekili genel seçimlerinin olduğu yıl üç katı ve mahalli idareler seçimlerinin olduğu yıl iki katı olarak ödenecek, bu iki seçimin aynı yıl olması hâlinde yapılacak Devlet yardımı ise genel yardım miktarının toplam üç katını geçemeyecektir. II. SİYASİ PARTİLERİN DEVLET YARDIMINDAN YOKSUN BIRAKILMASI A. Genel Olarak Siyasi partilerin Devlet yardımından yoksun bırakılmasına, ancak parti hakkında açılacak bir kapatma davasında “seçenek yaptırım” olarak hükmedilebilir. Siyasi partilerin demokratik siyasi hayatın vazgeçilmez unsuru olması, bunların her ne pahasına olursa olsun siyasi faaliyette bulunma haklarına devam edebilecekleri anlamına gelmemektedir. Siyasi partiler aracılığıyla ve bunların sağladığı yetkiler kötüye kullanılmak suretiyle ağır hukuki ihlallerin yapılmasına hukuk düzeni tarafından onay verilmesi düşünülemez. Bu kapsamda, ağır hukuki ihlallerin söz konusu olduğu ve siyasi faaliyette bulunma özgürlüğüne müdahale etmenin kaçınılmaz olduğu durumlarda, parti hakkında kapatma kararı vermek suretiyle tüzel kişiliğin sona erdirilmesi de dahil olmak üzere bazı yaptırımların uygulanması siyasi faaliyette bulunma hakkını ihlal etmeyecektir. Nitekim, Türkiye’nin de taraf olduğu temel hak ve hürriyetlere ilişkin bir sözleşme niteliğini haiz Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi (AİHS) de zorunlu hâllerde siyasi partilerin kapatılmasına imkân tanımaktadır.20 Avrupa İnsan hâli uyarınca bir önceki milletvekili genel seçimlerinde muteber oyların Türkiye çapında yüzde beşinden onuna kadar oy alan siyasi partilere her yıl beş yüz bin lira; yüzde on birinden yüzde yirmisine kadar oy alan siyasi partilere her yıl bir milyon lira; yüzde yirmi birinden yüzde otuzuna kadar oy alan siyasi partilere her yıl iki milyon lira; yüzde otuz birinden yüzde kırkına kadar oy alan siyasi partilere her yıl iki milyon beş yüz bin lira; yüzde kırk birinden yüzde ellisine kadar oy alan siyasi partilere her yıl üç milyon lira; yüzde ellisinden fazla oy alan siyasi partilere her yıl üç milyon beş yüz bin lira Hazinece ödenir. Bu ödemenin malî yıl başlangıcını takip eden ilk hafta içinde tamamlanması zorunludur. 20 Siyasi partiler ve siyasi partilerin kapatılması sebepleri AİHS’nin 11’inci maddesinde düzenlenen “Toplantı ve dernek kurma özgürlüğü” kapsamında ele alınmaktadır. İlgili hüküm şu açıklamalara yer vermektedir: “(1) Herkes barışçıl olarak toplanma ve dernek kurma hakkına sahiptir. Bu hak, çıkarlarını korumak amacıyla başkalarıyla birlikte sendikalar kurma ve sendikalara üye olma hakkı-
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1