108 Yargı Kararları Işığında Disiplin Hukukunda Suçta ve Cezada Kanunilik İlkesi Anayasa Mahkemesi 14.6.2017 tarihli kararında da benzer gerekçeyle TRT Kanunu’nun 56/1. maddesinde yer alan, TRT personelinin disiplin cezalarının yönetmelikle düzenleneceğine ilişkin kanun hükmünü Anayasa’nın 38. ve 128. maddelerine aykırı bularak iptal etmiştir.11 Anayasa Mahkemesi 20.12.2018 tarihli kararında ise Türk Standartları Enstitüsü Kuruluş Kanunu’nun 10/A. maddesinde yer alan, enstitü personelinin disiplin işlerinin yönetmelikle düzenleneceğine ilişkin kanun hükmünü Anayasa’nın 38. maddesine aykırı bularak iptal etmiş ve Anayasa’nın 128. maddesi bakımından konunun değerlendirilmesine gerek görülmediğini ifade etmiştir.12 Anayasa’nın 38. maddesinin sadece adli suç ve cezalar değil, disiplin suç ve cezaları bakımından da geçerli olduğuna ilişkin Anayasa Mahkemesi’nin istikrar kazanan başka kararları da bulunmaktadır.13 Danıştay’ın içtihatları da Anayasa Mahkemesi ile aynı doğrultudadır.14 Örneğin Danıştay’a göre, “TEDAŞ personelinin disiplin suçları 11 AYM, T.14.6.2017, E.2016/182, K.2017/111, https://legalbank.net, Erişim Tarihi: 12.01.2021; Anayasa Mahkemesi, emniyet teşkilatı mensuplarının disiplin suçlarının tüzükle düzenleneceğine ilişkin Emniyet Teşkilat Kanunu’nun 83. maddesini de Anayasa’nın 38. ve 128. maddelerine aykırı bularak iptal etmiştir. (AYM, T.13.01.2016, E.2015/85, K.2016/3, https://legalbank.net, Erişim Tarihi: 14.03.2021). 12 AYM, T. 20.12.2018, E. 2018/107, K. 2018/114, https://legalbank.net, Erişim Tarihi: 12.01.2021. 13 AYM, T.19.04.1988, E.1987/16, K.1988/8: “Yönetim, yönetim ilişkisi nedeniyle yönetilenler hakkında yaptırım uygulama yetkisine sahiptir. Disiplin hukukunun kaynağını oluşturan bu yetki, Anayasa çerçevesi içinde yasalarla düzenlenen alanlarda, yine yasalarla belirlenen koşullarda kullanılır. … Yönetim, yasal belirleme ve dayanak olmadan herhangi bir davranışın yaptırım gerektirdiğini takdir edip kendi yetkisiyle bu konuda kural koyamaz. … Suç ve cezalar, Anayasa’ya uygun olarak yasayla konulabilir. Yönetim, kendiliğinden suç ve ceza yaratamaz”. (Kazancı İçtihat Bilgi Bankası); AYM, T.04.04.1991, E.1990/12, K.1991/7: “Burada öncelikle çözümlenmesi gereken konu disiplin suç ve cezalarının Anayasa’nın 38. maddesinde yer alan suç ve cezalar kapsamında olup olmadığıdır. Genel olarak disiplin cezalan kamu görevi ile ilgili bir ceza türü olarak benimsenmektedir. Anayasa’nın 38. maddesinde idari ve adli cezalar arasında bir ayrım yapılmamış, ayrıca ceza yerine geçen güvenlik önlemleri de madde kapsamına alınmıştır. Buna göre, disiplin cezaları Anayasa’nın 38. maddesi kapsamındadır”. (Kazancı İçtihat Bilgi Bankası); AYM, T.14.06.2017, E.2016/182, K.2017/111: “Anayasa’nın 38. maddesinde idari suç ve cezalar ile adli suç ve cezalar arasında bir ayrım yapılmadığından, her ikisi de bu maddede öngörülen ilkelere tabidir”. (Anayasa Mahkemesi Kararlar Dergisi, Cilt 1, Sayı 54, 2017, s.489); AYM, T.20.10.2011, E.2010/28, K.2011/139, https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2012/02/20120207-15. htm, Erişim Tarihi: 11.01.2021. 14 Danıştay, 13.D, T.23.12.2016, E.2016/3493, K.2016/4367: “Anayasa’nın 38. mad-
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1