113 TBB Dergisi 2022 (158) Emin HÜSEYİNOĞLU II. BELİRLİLİK İLKESİ Ceza hukukunun güvence fonksiyonunu yerine getirebilmesi açısından gerekli olan belirlilik ilkesinde göre, suç ve cezanın kanunla konulması yeterli olmayıp, aynı zamanda kanunda yer alan suç tanımlarının açık ve net olması gerekmektedir.20 Bu ilkeye göre, kanun herhangi bir duraksamaya ve kuşkuya yer vermeyecek şekilde açık, net, anlaşılır ve uygulanabilir olmalı ve dolayısıyla kamu otoritelerinin keyfi uygulamalarına karşı koruyucu önlem içermelidir.21 Belirlilik ilkesi, kişilere, norma uygun davrandığı sürece yaptırıma uğramayacağı güvencesini sağlamak suretiyle özgürlükleri de güvence altına alan bir işlev yerine getirmektedir.22 Belirlilik ilkesine göre, kanun koyucu genişletilmeye elverişli, birden fazla anlama gelebilecek, her yöne çekilebilecek terimler kullanmaktan kaçınmalı, kullandığı kelimelerin anlamı açık ve anlaşılabilir olmalıdır.23 Örneğin “uygunsuz davranan bir kimse, uygun görülen bir ceza ile cezalandırılır”24 veya “kötü olan bir eylem, hâkimin uygun gördüğü ceza ile cezalandırılır”25 şeklinde bir düzenleme belirlilik ilkesini ihlal eder. Belirlilik ilkesi, kanunda yoruma ihtiyaç duyulan kavramların kullanılmasına engel değildir. Ancak normun içeriğinden, hangi eylemin hangi cezayı gerektirdiği anlaşılmalıdır. Bireyin, ne anlama geldiği belli olmayan bir kanun hükmüne göre davranışlarını yönlendirmesi kendisinden beklenemez.26 Anayasa Mahkemesi, belirlilik ilkesini tanımını aynı doğrultuda tanımlamaktadır. Anayasa Mahkemesi’ne göre, “Anayasa’nın 2. maddesinde yer alan hukuk devletinin temel ilkelerinden biri ‘belirlilik’tir. Bu ilkeye göre, yasal düzenlemelerin hem kişiler hem de idare yönünden herhan20 İzzet Özgenç, Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler, 16. Bası, Ankara 2020, Seçkin Yayıncılık, s.132. 21 Hakan Hakeri, Ceza Hukuku Genel hükümler, 22. Baskı, Ankara 2019, Adalet Yayınevi, s.16. 22 Bahri Öztürk/Mustafa Ruhan Erdem, Uygulamalı Ceza Hukuku ve Güvenlik Tedbirleri Hukuku, 15. Baskı, Seçkin Yayıncılık, Ankara 2015, s.39. 23 Hakeri, s.16. 24 Timur Demirbaş, Ceza Hukuku, Genel Hükümler, 15. Baskı, Seçkin Yayıncılık, Ankara 2020, s.123. 25 Hakeri, s.16. 26 Öztürk/Erdem, s.39.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1