Türkiye Barolar Birliği Dergisi 158.Sayı

114 Yargı Kararları Işığında Disiplin Hukukunda Suçta ve Cezada Kanunilik İlkesi gi bir duraksamaya ve kuşkuya yer vermeyecek şekilde açık, net, anlaşılır ve uygulanabilir olması, ayrıca kamu otoritelerinin keyfi uygulamalarına karşı koruyucu önlem içermesi de gereklidir. Belirlilik ilkesi, hukuksal güvenlikle bağlantılı olup birey hangi somut eylem ve olguya hangi hukuksal yaptırımın veya sonucun bağlandığını, bunların idareye hangi müdahale yetkisini doğurduğunu bilmelidir. Birey ancak bu durumda kendisine düşen yükümlülükleri öngörebilir ve davranışlarını belirler.”27 Anayasa Mahkemesi, belirlilik ilkesinin disiplin hukukunda da geçerli olduğunu kabul etmektedir. Anayasa Mahkemesi’ne göre, “Anayasa’nın 38. maddesine paralel olarak Türk Ceza Kanunu’nun 2. maddesinde yer alan ‘suçta ve cezada kanunilik’ ilkesi uyarınca, hangi eylemlerin yasaklandığı ve bu yasak eylemlere verilecek cezaların hiçbir kuşkuya yer bırakmayacak biçimde yasada gösterilmesi, kuralın açık, anlaşılır ve sınırlarının belli olması gerekmektedir. Kişilerin yasak eylemleri önceden bilmeleri düşüncesine dayanan bu ilkeyle temel hak ve özgürlüklerin güvence altına alınması amaçlanmaktadır. Anayasa’nın 38. maddesinde idari ve adli cezalar arasında bir ayrım yapılmadığından disiplin cezaları da bu maddede öngörülen ilkelere tabidir.” 28 Anayasa Mahkemesi bir kararında, katılmakla yükümlü olduğu hizmetiçi eğitim programlarına uymayan veya bu programlarda başarılı olamayan sağlık personeline idarece meslekten uzaklaştırma cezası verileceğine ilişkin kanun hükmünü “belirlilik” ve “ceza kanunla konulur” ilkelerine aykırı bulmuştur. Anayasa Mahkemesi’ne göre, “İncelenen yasa ‘Hizmetiçi eğitim programına uymamak’ gibi içeriği belirsiz bir eyleme yaptırım getirerek Anayasa’nın 38. maddesinin birinci fıkrasına aykırılık yaratmakla kalmamış, cezalardan hangisinin hangi durumlarda verileceğini belirtmeyip yönetime çok geniş takdir yetkisi vererek ‘Ceza ve ceza yerine geçen güvenlik tedbirleri ancak konunla konulur’ diyen Anayasa’nın 38. maddesinin üçüncü fıkrasına da aykırı düşmüştür.”29 Belirlilik ilkesinin disiplin hukukunda da geçerli olduğu Danıştay tarafından da kabul edilmektedir. Danıştay’a göre, “Suç ve cezaların 27 AYM, T.20.10.2011, E.2010/28, K.2011/139, https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2012/02/20120207-15.htm, Erişim Tarihi: 11.1.2021. 28 AYM, T.20.10.2011, E.2010/28, K.2011/139, https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2012/02/20120207-15.htm, Erişim Tarihi: 11.1.2021. 29 AYM, T.19.4.1988, E.1987/16, K.1988/8, Kazancı İçtihat Bilgi Bankası.

RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1