140 İmar Hukukunda İfraz ve Tevhit İşlemleri ifade edilmektedir. Taşınmazın birden fazla kişiye ait (şüyulu) olması durumunda her bir ortak diğerinden bağımsız şekilde taşınmazın ifrazını mahkemeden talep edebilir.80 Bu durumda diğer ortakların talebi olmamasına rağmen, onların iradesi hilafına taşınmazın ayrılması söz konusu olabilir. Tüm ortakların mutabakat sağlayamamalarından dolayı rızai ifraz yoluna başvurulamaması durumunda, ortaklardan her biri mahkemeye başvurarak taşınmazın ifrazını talep edebilecektir.81 3. Cebri İfraz ve Tevhit Cebri ifraz, taşınmaz maliklerinin rızası aranmadan düzenleme sahasındaki arazi ya da arsaların birleştirilip, imar planına uygun ada ve parsellere ayrıldıktan sonra hak sahiplerine dağıtılarak re’sen tescil işlemlerinin yapılması olarak tanımlanabilir.82 Cebri ifraz, İmar Kanunu’nun 18. maddesinde düzenlenmiştir. Bu işlemin temel amacı imar planına uygun bir şekilde inşaata elverişli imar parseli elde edilmesidir.83 Arsa ve arazi düzenlemesi, “hamur kuralı”, “parselleme”, “tarla kuralı” ya da “18 uygulaması” olarak da adlandırılmaktadır.84 Rızai ifrazı, cebri ifrazdan ayıran en önemli fark, maliklerin isteğidir. Rızai ifraz, maliklerin isteği doğrultusunda yapılan bir işlemken; cebri ifraz zorunlu olarak, maliklerin istekleri dışında yapılan bir işlemdir. İfraz ve tevhit kavramı genel anlamda cebri ifrazı da kapsayacak şekilde kullanılmaktadır. Nitekim 7181 sayılı Kanun değişikliğinden önce İmar Kanunu’nun üçüncü bölümünün başlığı “İfraz ve Tevhid İşleri” idi. Burada da ifraz ve tevhid ifadesi, idarenin taşınmazların ayrılması ve birleştirilmesine ilişkin tüm yetkilerini kapsar şekilde kullanılmaktaydı.85 Zira üçüncü bölümde 15-20. maddeler düzenlenmekte, 15. madde başlığı “İfraz ve Tevhid”, 18. madde başlığı ise “Arazi ve 80 Kalabalık, s. 383. 81 Özden, s. 35. 82 Kalabalık, s. 383. 83 Artukmaç, s. 310-311. 84 Erdal Köktürk/Erol Köktürk, “Arsa Düzenlemelerinin Hukuksal Dayanağı”, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, S. 70, Y. 2007, s. 263; Tahir Muratoğlu, Teşkilat, Planlama ve Uygulama Boyutlarıyla İmar Hukuku, Ankara, 2019, s. 225; Aydın Gülan, Türk İmar Hukuku’nda “Hamur Kuralı” Uygulaması (3194 sayılı İmar Kanunu’nun 18. maddesi Uygulamasına İlişkin Teorik Bir Yaklaşım), İstanbul, 2000, Basılmamış Doçentlik Çalışması, s. 4-5. 85 Özden, s. 33.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1