193 TBB Dergisi 2022 (158) Aslı ARAS olarak yargılanma hakkını ifade etmektedir.2 Anayasa’nın hak arama hürriyeti başlıklı 36. maddesine göre de “Herkes, meşru vasıta ve yollardan faydalanmak suretiyle yargı mercileri önünde davacı veya davalı olarak iddia ve savunma ile adil yargılanma hakkına sahiptir.” Adil yargılanma hakkının bir unsuru olan hakkaniyete uygun olarak yargılanma,3 bir yargılamada veya hükmün icrası aşamasında hukuki dinlenilme hakkının taraflara eşit olarak sağlanmasını da içermektedir. Bu bakımdan, adil yargılanma hakkı, hukuki dinlenilme hakkını da içine alan bir haktır. Hukuki dinlenilme hakkı, Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 27. maddesinde düzenlenmiştir. Buna göre, hukuki dinlenilme hakkı,4 bilgilenme hakkı, açıklama ve ispat hakkı ve mahkeme tarafından dikkate alınma hakkı olarak üç unsurdan oluşmaktadır. Bir hak sahibinin açıklama hakkını ve hükme veya sürece etki ederek dikkate alınma hakkını kullanabilmesi için öncelikle kendisini ilgilendiren bir yargılama veya icra işleminden bilgi sahibi olması sağlanmalıdır. Bir kişinin kendisini ilgilendiren bir konuyla ilgili olarak açıklama ve savunma hakkını kullanabilmesi için o konuyla ilgili bilgilendirilmesi gerekliliği ne kadar önemliyse, bu bilgilendirmenin kanuna ve usulüne uygun olarak yapılması da o kadar önemlidir. Tebliğe bağlı hukuki sonuçlar, tebliğ olarak nitelendirilebilecek bir işlem ve bu işlemin (tebligatın) kanuna uygun surette yapılması ile ortaya çıka2 Adil yargılanma hakkının unsurları konusunda ayrıntılı bilgi için bkz. Sezin Aktepe Artık, Medeni Usul Hukukunda Adil Yargılanma Hakkı, Ankara 2014, s. 171 vd.; Arslan/Yılmaz/Taşpınar Ayvaz/Hanağası, Medeni Usul Hukuku, s. 145 vd.; Pekcanıtez/Atalay/Özekes, s. 191 vd. 3 Erdönmez, s. 854 vd.; Murat Atalı/İbrahim Ermenek/Ersin Erdoğan, Medeni Usul Hukuku, Ankara 2019, s. 110; Ali Cem Budak/Varol Karaaslan, Medeni Usul Hukuku, Ankara 2017, s. 62-63; Arslan/Yılmaz/Taşpınar Ayvaz/Hanağası, Medeni Usul Hukuku, s. 151 vd.; Aktepe Artık, Adil Yargılanma Hakkı, s. 338 vd.; Pekcanıtez/Atalay/Özekes, s. 193. 4 Hakan Pekcanıtez, “Hukuki Dinlenilme Hakkı”, Prof. Dr. Seyfullah Edis’e Armağan, İzmir 2000, s. 753 vd.; Muhammet Özekes, Medeni Usul Hukukunda Hukuki Dinlenilme Hakkı, Ankara 2003, s. 85 vd.; Üstündağ, s. 261; Erdönmez, s. 867 vd.; Arslan/ Yılmaz/Taşpınar Ayvaz/Hanağası, Medeni Usul Hukuku, s. 151153; Wolfram Waldner, Der Anspruch auf rechtliches Gehör, Köln-Berlin-BonnMünchen 1989, s. 13 vd.; Leo Rosenberg/Karl Heinz Schwab/Peter Gottwald, Zivilprozessrecht, München 2010, s. 431; Friedrich Stein/Martin Jonas, Kommentar zur Zivilprozessordnung, Band 3, Tübingen 2005, s. 13 vd.; Atalı/Ermenek/Erdoğan, s. 111 vd.; Baki Kuru, Medeni Usul Hukuku El Kitabı, Cilt 1, Ankara 2020, s. 580 vd.; Budak/Karaaslan, s. 64 vd.; Aktepe Artık, Adil Yargılanma Hakkı, s. 362 vd.; Pekcanıtez/Atalay/Özekes, s. 193-195.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1