Türkiye Barolar Birliği Dergisi 158.Sayı

16 2017 Anayasa Değişiklikleri Çerçevesinde Olağanüstü Halin Hukuki Rejimi Üzerine ... sini de yüklenmektedir. Aksi durumda mutlak dokunulmazlık kalkanı esasında hak ve özgürlükleri genişletmez; bunların yok olma tehlikesini anlatır.31 Şu hâlde bu olgudan temel hak ve özgürlüklere sahip kişinin söz konusu bu hak ve özgürlüklerden mahrum bırakılmayacağını anlatmaktadır. Devredilmezlik olgusu ise kişinin sahip olduğu temel hak ve özgürlükleri bizatihi bile devredemeyeceğini belirlemektedir. Nitekim vazgeçilmezlik olgusu da devredilmezliğin bir tamamlayıcısı olarak kişinin kendisinin bile sahip olduğu temel hak ve özgürlüklerden vazgeçemeyeceğini ortaya koymaktadır. Görüldüğü gibi bu olgularla hak ve özgürlükler alanı kişiye karşı bile korunmaktadır. O halde kişinin doğuştan sahip olduğu temel hak ve özgürlükler kişinin kendisi dahil, birey-toplum ve devletten korunmaktadır. Bu şekildeki bütünleyici yaklaşım Anayasanın kişiye öngördüğü temel hak ve özgürlükler alanının tespit edilmesinde bize önemli veriler sunmaktadır. Hak ve özgürlükler bütünsel olduğu kadar yaşam pratiğinde geniş bir hacme sahiptir. Ancak kanımızca 2017 Anayasa değişikliği bu hacmi daraltmıştır. Bunun da temel sebebi artık takıntı haline getirilen yürütme iradesinin güçlendirilmesi olgusudur. Bununla birlikte yürütme iradesinin güçlendirilmesi Soysal’ın da belirttiği gibi ille de özgürlüklerin sınırlandırılması anlamına gelmez. Özgürlükleri sınırlamadan da yürütmeyi güçlendirmek, hatta bu güçlendirmeyi özgürlüklerin genişletilmesi yönünde gerçekleştirip yürütmeyi özgürlükleri güçlendirici olanaklarla donatmak yolu pekala düşünülebilir.32 Aksi haldeki bir tutum, yani yürütmeyi güçlendirirken, hatta yürütmeyi güçlendirmek için, aynı zamanda hakları ve özgürlükleri kısıtlamak, pek basit bir işlem, çözüm sayılmayacak kadar kolay bir tutumdur.33 Ancak ne yazık ki 2017 Anayasa değişikliklerinde yürütme iradesi güçlendirilirken hak ve özgürlükler kısıtlanmış ve alanı daraltılmıştır. Bu Anayasa değişikliği hak ve özgürlükleri belirli sınırlar içerisine almış ve özellikle olağanüstü hâl rejimini geliştirilen mekanizmalar çerçevesinde oldukça katılaştırmıştır. Bu bağlamda da birey güçlü ve etkin iktidar karşısın31 Gerhard Van der Schyff, Limitation of Rights: A Study of the European Convention and the South African Bill of Rights, Wolf Legal Publishers, Nijmegen 2005, s. 22. 32 Soysal, a.g.e., s. 196. 33 Soysal, a.g.e., s. 196.

RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1