269 TBB Dergisi 2022 (158) Vural SEVEN / Gülşah YILMAZ dısında elinden çıktığını” “yaklasık olarak” ispat etmek zorundadır. (TTK m. 661/3, 663, 759/2, 760; HMK m. 390/3). Ödeme yasağı kararı için mahkemeye başvuran kişinin bu hususlarda inandırıcı olması şarttır (glaubhaft machen)27. TTK m. 759’a göre iptal isteminde bulunan kişi, poliçe elinde iken zıyaa uğradığını inandırıcı bir şekilde gösteren delilleri mahkemeye sağlamak ve senedin bir suretini ibraz etmek veya senedin esas içeriği hakkında bilgi vermekle yükümlüdür. Bu hükümden hareketle yaklaşık olarak ispat edilmesi gereken iki temel husus vardır. Bunlardan ilki senet üzerinde hak sahibi olunduğu, ikincisi ise senedin zayi edildiğidir. Bu iki hususun ispatı, hiç kuşkusuz, hak sahibi olunan ve zayi edilen senedin kıymetli evrak niteliğine sahip olduğunun ispatını da gerektirmektedir. Bunun için senedin bir sureti ibraz edilmeli veya senedin esas içeriği hakkında bilgi verilmelidir (TTK 759/2). Senedin suretinin ibrazı, zayi olunan senedin kıymetli evrak olduğu ve onun üzerinde hak sahibi bulunulduğu hususundaki yaklaşık ispat için yeterlidir. Suret ibraz edilemiyorsa senedin esas içeriği hakkında bilgi verilmelidir. Verilecek bilgiler sayesinde senedin bireysel nitelik ve özellikleri (somut biçimde) belirlenebilmelidir. Mahkemeye senedin fotokopisinin sunulması da ispat konusunda büyük kolaylık sağlayacaktır.28 Yargıtay, bu durumda, davacının mahkemeye olumlu bir kanaat verecek kadar delil sunulmasının yeterli olduğunu kabul 27 Höhn, s. 305. Öztan, s. 289. Yaklaşık ispat için Alman ve İsviçre hukuklarında genellikle kullanılan ifade “Glaubhaftmachung” ifadesidir. Özekes’e göre “az çok kanaat uyandırma”, kelime olarak “Glaubhaftmachung” ifadesini daha fazla karşılamaktadır. Ancak bu ifade teknik bir terim olamaz. Çünkü kanaat uyandırma zaten ispat anlamına gelmektedir. Az çok deyiminin ise ispat olarak teknik bir terimi karşılaması güçtür. Burada ispat bakımından temelde ikili bir ayrım yapılabilir. Hâkimde uyandırılan kanaat ya tam bir kanaattir veya tam bir kanaat olmamakla birlikte ispatına çalışılan vakıayı kuvvetle muhtemel göstermektedir. Bu ihtimalin derecesi değişebilir, ancak henüz tam kanaat uyandırılmasına yetmemektedir. Tam kanaat uyandırmanın sonucu olarak tam ispat ve yaklaşık bir kanaat uyandırmanın sonucu olarak da yaklaşık ispattan söz edilebilir (Özekes, s. 220). 28 Kendigelen/Kırca, s. 66. Haklılığın yaklaşık olarak ispat edilmesi ile iddiaların mahkemece inandırıcı bulunması aynı şeylerdir. İptal isteminin kabulünde de aynı şartın aranması zıyaın niteliğinden kaynaklanmaktadır. Gerçekten, senet üzerinde hak sahibi olma ve senedi zayi etme iddialarının tam olarak ispatı çoğu kez mümkün değildir. Bu yüzden iptal isteminin kabulünde yaklaşık ispat (kuvvetle muhtemel görme, inandırıcı bulma, yaklaşık kanaat) yerine tam ispat aramak iptal kurumunu işlevsiz kılacaktır (Kendigelen/Kırca, s. 65).
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1