25 TBB Dergisi 2022 (158) Semih Batur KAYA Öte yandan olağanüstü hâl rejiminin temel mantığı, “özgürlükçü anayasal düzeni” korumaktır. Nitekim Şirin bu doğrultuda bizim de katıldığımız şu değerlendirmede bulunmaktadır: “Anayasal düzenin, anayasal düzenin özünü tahrip ederek korunması, bu rejimin mantığı ile de uyumlu olmayacaktır. Dolayısıyla 15’inci maddedeki ölçülülük ilkesi yönünden, temel hakları durdurma veya güvencelere aykırı tedbir alma pratiğinin gidebileceği en ileri sınırın bu ilkelerin sert çekirdeği olduğu söylenebilir. Hatta herhangi bir hak yönünden bu ilkelerin içeriğini boşaltacak ve bu bağlamda haklılaştırılamayacak bir müdahale yapılamaz. Zira; bu ilkeler, esasen bütün insan haklarının arka planında yer alan “insan onuru”nu güvence altına almak için vardır. Karşılaştırmalı anayasa hukukunda da sıklıkla kabul edildiği gibi, Anayasa’nın bütün maddelerinin, insan onuruna üstün bir değer verilerek yorumlanması gerekir. Bu gereklilik, Anayasa kavramına içkin bir gerçektir. Dolayısıyla “insan onuru”nun korunmasının sütunlarını oluşturan bu ilkelerin de temel hakların sert çekirdeği belirlemesinde dikkate alınması gerekmektedir. Nitekim, BM İnsan Hakları Komitesi’nin “Yükümlülük Azaltma” konusunun düzenlendiği 4’ncü maddeye ilişkin 2001 tarihli 29 no.lu Genel Yorum’da insan onurunun OHAL döneminde dahi vazgeçilemez niteliğinin altını çizilmesi bunu doğrulamaktadır.”55 D. Genel Çıkarım Modern toplumda devletin bireye yönelik yaklaşımı “bekçi” usulünden “bahçıvan” usulüne evirilmiştir. Devlet, toplumsal düzenin devamlılığını (yani insan hareketinin belli parametreler içinde tutulmasını ve insan davranışının bu parametreler içinde tahmin edilmesikötüye kullanamaz.” 130’uncu maddesinin 7’nci fıkrasına göre; “Üniversite yönetim ve denetim organları ile öğretim elemanları; Yükseköğretim Kurulunun veya üniversitelerin yetkili organlarının dışında kalan makamlarca her ne suretle olursa olsun görevlerinden uzaklaştırılamazlar.” Ayrıca şu maddelere de dikkat çekmek gerekir: Angarya yasağı (md. 18/1), Yurttaşlarını sınır dışı edilmesi yasağı ve yurda girme hakkı (md. 23/son), İbadete, dini ayin ve törenlere zorlanmama hakkı (md. 24/3), Basına sansür, izin ve teminat yatırma şartı yasağı (md. 28/1) Dernek/toplantı/gösterilerin izne tabi tutulması yasağı (md. 33 ve 34). Yaşına/cinsiyetine/gücüne göre çalıştırılma hakkı (md. 50/1) Yurttaşlıktan çıkartma kararına karşı yargı yolunun kapatılmaması (md. 66/son) 55 Şirin, a.g.e., s. 20.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1