332 Ticaret-i Bahriye Kanunnâme-i Hümayûn Hükümlerinde Yolculara İlişkin Düzenlemeler sayılmıştır. Bunun yanı sıra kaptanın yolcunun talebine istinaden yolculuk rotasında olmayan bir limana giriş yapması neticesinde ortaya çıkan zarardan sorumlu olacağı hususu düzenlenmiştir. 144. maddede yer alan düzenlemeye göre77 sefer esnasında geminin tamire muhtaç olması bir kaza sebebiyle ya da kaptanın tedbirsizliğinden kaynaklanabilir.78 Böyle bir durumda yolcu tamirin sonlanmasına kadar beklemek istemezse bile navlunu tamamen ödemeye mecburdur. Fakat tamirin sona ermesini beklemeye razı olur ise kaptan, tekrar sefere çıkıncaya kadar kendisine karşılıksız kalacak yer belirlenmesine ve kontratoda yahut bilette yiyip içme taahhüt olunmuş ise tamamının ifasına mecburdur. Fakat bu da yolcunun aldığı biletin derecesine göre takdir edilir. Örneğin birinci sınıf bilet alan yolcunun, kaptan tarafından birinci sınıf otelde kalmasını sağlamalıdır.79 Bunun yanında kaptan yolcuyu söz konusu gemi gibi bir gemiyle şart olunmuş yere ulaştırmayı ve diğer sözleşme ve taahhütleri yerine getirmeyi teklif edip de yolcu bunu kabul etmezse, tekrar sefere çıkana kadar, yolcunun ikamet yeri ve yeme içme talebine hakkı kalmaz. Kanun’da yolculuk süresinin uzaması neticesinde kaptana yüklenen bir diğer sorumluluk olarak yolcuların yaşayabilmesi için gereken ölçüde yiyecek tedarikinin düzenlendiği görülmektedir.80 145. maddede yer alan düzenlemeye göre yolcular, yiyecek hakkında bir sözleşme ve taahhüt olmadığı durumda vapurun hareketinden önce, yolculuğun bitimine kadar gereken yiyecek ve içecek ihtiyacının tedarikine 77 Madde 144: Esnâyı seferde sefine tamire muhtaç olduğu halde yolcu tamirin hitamına kadar beklemek istemese bile navlın tamamen ifasına mecburdur. Fakat tamirin hitamını beklemeye razı olur ise kapudan tekrar sefere kıyâm edinceye kadar kendisine meccanen bir mahal-i ikamet i’tâsına ve kontratoda yahud bilette yiyip içmek taahhüd olunmuş ise cümleten ifasına mecburdur. Mamâfih kapudan bu yolcuyu o misilli diğer bir sefine ile meşrût olan mahale naklettirmeyi ve sair mukavelat ve taahhüdatı icra eylemeyi teklif edip de bunu yolcu kabul etmediği surette tekrâren sefere kıyâm olununcaya değin, yolcunun mahal-i ikamet ve me`kûlat talebine hakkı kalmaz, Düstur, Birinci Tertip, C. 1, s. 504. 78 Nusret Hilmi, s. 134. 79 Kostaki Vayani, s. 274. 80 Madde 145: Me’kûlat hakkında bir gûna mukavele ve taahhüd olmadığı takdirce yolcu kendi ta’ayyüşü için muhtaç olduğu şeylerin tedarikine mecburdur. Fakat evvelce hissolunamamış bir kazadan veyahud seferin uzatılmasından dolayı yolcunun nafakası kalmadığı halde altmış dördüncü madde mucibince kendi nafakasının fazlasını gemiye terk etmeye yolcu mecbur olduğu gibi kapudan dahi bir bedel-i münasibe ile lüzum-u miktarı ona nafaka vermeye mecburdur, Düstur, Birinci Tertip, C. 1, s. 504.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1