Türkiye Barolar Birliği Dergisi 158.Sayı

351 TBB Dergisi 2022 (158) E. Tuncay SENYEN KAPLAN Çalışma koşullarında esaslı olmayan, ikinci nitelikteki değişiklikleri işveren tek yanlı olarak yönetim hakkına dayanarak yapabilir.32 Diğer bir ifade ile işverenin yönetim hakkı çerçevesinde kalan değişiklikler esaslı değişiklik sayılmaz.33 Ancak işverenin bu yetkisini MK. m.2 gereğince kötüye kullanmaması gerekir.34 İşverenin yönetim hakkı, mevzuat, toplu iş sözleşmesi, iş sözleşmesi, iş yönetmelik gibi kaynaklar tarafından düzenleme yapılmayan alanlarda söz konusudur. İş sözleşmesinde genellikle sözleşmenin esaslı unsurlarına ilişkin düzenlemeler yer alır. İş sözleşmesi yapılırken işverenin iş görme borcu ana hatları ile belirlenir, yapılacak işin ayrıntılarına inilmez. İşin ifa tarzı yani, yeri, zamanı, türü, yürütüm şekli daha sonra ayrıntılı ve somut olarak işveren tarafından belirlenir. İşveren yönetim hakkı (idare hakkı, sevk gücü) gereği, işin ifasına ilişkin şartları belirler ve somutlaştırır. İşverenin talimat verme-yönetim hakkı iş sözleşmesinden doğar.35 İşletme rizikosunu taşıyan işveren işyerinin verimliliği için iş görme ediminin ifasına ilişkin talimatlar verebilir. İşverenin bu hakkı taraflar arasındaki iş sözleşmesinden doğan bağımlılık ilişkisi gereğidir. İş ilişkisinin bu şekilde somutlaştırılması, iş sözleşmesinin temelinde olmayıp, bilakis işverence tek taraflı olarak karşı tarafa yöneltilen bir icaptır.36 Yukarıda da belirtildiği üzere işveren yönetim (talimat verme) hakkı çerçevesinde vereceği talimatlarla işin ifasına ilişkin şartları belirler ve işçinin iş görme borcunu somutlaştırır. İşçi işverenin verdiği 32 Taşkent, İş Güvencesi, s.247; Süzek, s.673; 33 Mollamahmutoğlu/Astarlı/Baysal, s.390, 391. 34 Centel, İş Güvencesi, s.247; Murat Demircioğlu, “Çalışma Koşullarında Değişiklik ve İş Sözleşmesinin Feshi”, İş Dünyası ve Hukuk, Prof. Dr. Tankut Centel’e Armağan, İÜHF Yay. İstanbul 2011, s.125 35 Manfred Rehbinder/Jean–Fritz Stöckli, Berner Kommentar, Die einzelnen Vertragverhaeltnisse. Der Arbeitsvertrag, Art. 319-362 OR, Einleiting und Kommentar zu den 319-330b OR, Verlag AG Bern, 2010, s. 160 N.1, 2, s. 171. N.17; Frank, Vischer, Der Arbeitsvertrag, Helbing-Lichtenhahn, Basel 2005, s.138; 36 Münir Ekonomi, İş Hukuku C.1, Ferdi İş Hukuku, İstanbul 1987, s.32; Çelik/Caniklioğlu/Canbolat, s.177; Süzek, Sarper, “İşverenin Yönetim Hakkı ve Sınırları” Prof. Dr. Metin Kutal’a Armağan, Ankara 1998, s.225 vd. (Yönetim Hakkı) Mollamahmutoğlu/Astarlı/Ulaş, s.91; Aydın Başbuğ, İşverenin Yönetim Hakkı ve Çalışma Şartlarında Değişiklik, Ankara 2008, 5 vd; Gaye Baycık, İş Hukukunda Yenilik Doğuran Haklar, Ankara 2011, S.101 vd.; Gaye Burcu Yıldız, İş Hukukunda Sözleşmesel Kayıtlar, Ankara 2014, s.82, 83.

RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1