392 Uluslararası Yatırım Uyuşmazlıkları ve Yatırım Tahkimi Yargılamasında Karşılaşılan Sorunlar Genel olarak uluslararası yargı organlarının işleyişine dair metinler incelendiğinde, şeffaflığın gerçekleşmesinde meşruiyetin bir ön koşul olarak kabul edildiği görülmektedir. Adil bir yargılama, duruşmaların aleni ve açık yapılması, hükmün aleni olarak açıklanması, delillere ulaşma ve yorum yapmayı içinde barındırmaktadır. Bu açıdan şeffaflık denetiminin yapılmasında, kararın adil bir yargılama sonucunda verildiğinin incelenmesi önem taşır. Uluslararası yatırım tahkimi yargılamasına dair metinlere bakıldığında, öncelikle belirtilmelidir ki NAFTA7 (North American Free Trade Agreement- Kuzey Amerika Serbest Ticaret Anlaşması) yürürlükte değil iken, yargılamanın kamuya açık yürütülmesi istisnai bir nitelik taşımakta idi.8 Daha sonra NAFTA ve ICSID (International Centre for Settlement of Investment Disputes-Uluslararası Yatırım Anlaşmazlıklarının Çözüm Merkezi)9 düzenlemeleri ile birlikte şeffaflığa ilişkin kurallar öngörülmüştür. ICSID Konvansiyonu’nun 32. maddesine göre hakem kararlarının belirli kısımlarının aleni olması zorunludur. Buna göre, aksi kararlaştırılmadıkça tahkim yargılaması gizli yürütülmekle birlikte, tahkim yargılamasında yer alan tarafların, yargılamanın işleyişinin ve uyuşmazlığın esasına ilişkin bilgilerin yayınlanması zorunludur. Bu kurallar ile birlikte, tahkim yargılamasında yer alan bilgilerin kamu ile paylaşılması ve sürece kamunun katılabilmesi olanağı sağlanmıştır.10 ICSID Konvansiyonu’nun 48. maddesine göre Divan uyuşmazlık konusu taraflar bu konuda rıza verirler ise, sadece kararın gerekçesini 7 NAFTA, Kuzey Amerika Serbest Ticaret Anlaşması, 1992. Amerika Birleşik Devletleri, Kanada ve Meksika arasında imzalanan serbest ticaret anlaşması olup, bölgesel bir uygulama alanına sahiptir. 8 Julie Maupin, “Transperancy in International Investment Law: The Good, the Bad and the Murky”, Cambridge University Press, In A. Bianchi & A. Peters (Eds.), Transparency in International Law, s.9. 9 ICSID uluslararası yatırımlar bakımından ev sahibi devletler ile yabancı yatırımcılar arasındaki anlaşmazlıklarda doğrudan başvuru yapılabilen arabuluculuk ve tahkim imkanları sunan uluslararası bir kurumdur. Ayrıca bkz. Confidentiality and Transparency- ICSID Convention Arbitration < https://icsid.worldbank.org/services/arbitration/convention/process/ confidentiality-transparency#:~:text=The%20ICSID%20Convention%20and%20 Arbitration,or%20transparency%20to%20their%20proceedings. > Erişim: 1.2.21. 10 Ghering /Euler/Scherer, “Public Interest in Investment Arbitration”, Editörler: Dimitrij Euler/ Markus Gehring, Transperancy in International Investment Arbitration, Cambridge University Press, 2015, s. 8.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1