404 Uluslararası Yatırım Uyuşmazlıkları ve Yatırım Tahkimi Yargılamasında Karşılaşılan Sorunlar İçkale v. Türkmenistan73 davasında Türkiye ile Türkmenistan arasında akdedilen iki taraflı yatırım anlaşmasının 7. Maddesine göre taraf devletler, yatırım tahkimine ilişkin rızalarını ortaya koymuşlardır. Davacı yatırımcı, Türkmenistan devletinin 2004 yılında Türkmenistan’da şube açtığını, 2009 yılına kadar Türkmenistan Devleti ile 13 adet yapım işi sözleşmesi akdettiğini, Türkmenistan’ın ödemeleri geciktirdiğini, işin kapsamını ek ücret ödemeksizin genişlettiğini, haksız cezalar uygulandığını, makine ve teçhizatına hukuka aykırı olarak el konduğunu iddia etmiştir. Davalı Türkmenistan hükümeti ise, ICSID başvurusundan önce yerel mahkemede dava açılması gerektiğini, davacının yatırım niteliğinde bir iş icra etmediğini ileri sürülen taleplerin sözleşmesel olduğunu, kaldı ki İçkale’nin sözleşmesel yükümlülüklerini gereği gibi ifa etmediğini ileri sürmüştür. Hakem heyetinin yetkili olduğunu, BIT kapsamında İçkale’nin yatırım yaptığını, bununla birlikte talepler dayanaktan yoksun olduğu için reddine karar verilmesi gerektiği kanaatine ulaşmıştır. İçkale, 1 milyon 747 bin USD yargılama gideri ödemeye mahkûm edilmiştir. Davalı Türkmenistan devletinin temel iddiasına göre, iki taraflı yatırım anlaşmasının ilgili hükmüne göre ICSID’e başvurmadan önce, Türkmenistan yerel mahkemelerinde dava açılması bir ön şarttır. Hakem heyetine göre bu görüş farklılığının sebebi; maddenin İngilizce versiyonunun açık kaleme alınmamasından, İngilizce versiyonda Anlaşmanın Rusça ve İngilizce olarak iki orijinal nüsha; Rusça versiyonunda Türkçe, Türkmence, Rusça, İngilizce olarak iki nüsha yapıldığının belirtilmesidir74. Türkmenistan ile akdedilen iki taraflı yatırım anlaşmasının 7. maddesinin 2. fıkrasında öngörülen yerel mahkemelere başvuru şartının, yargı yetkisi meselesi ve bir yıl içinde karar verilmemiş olması kaydıyla, söz konusu ihtilaf, yatırımcının kararına göre aşağıda belirtilen Uluslararası Yargı Makamlarına sunulabilir. a) Devletler ve Diğer Devletlerin Vatandaşları Arasındaki Yatırım İhtilaflarının Çözümlenmesi Hakkında Sözleşme uyarınca kurulmuş Uluslararası Yatırım İhtilafları Çözüm Merkezi (ICSID) (her iki Taraf da bu Sözleşmeyi imzalamış ise); b) Birleşmiş Milletler Uluslararası Ticaret Hukuku Komisyonu (UNCITRAL)’nun Hakemlik Kuralları uyarınca, bu amaçla kurulacak bir hakem mahkemesi (her iki Taraf da Birleşmiş Milletlere üye ise); c) Paris Uluslararası Ticaret Odasının Hakem Mahkemesi”. Ayrıca bkz. Safran, Victoria L., Kılıç ve Sehil Kararları: Birkaç Dilde Yazılmış Antlaşmalardaki Uyuşmazlık Çözümü Kayıtlarının Çözümlenmesi, International Arbitration Law Review, 2015, S.5, s. 106. 73 İçkale İnşaat Ltd. Şti. v. Turkmenistan, ICSID Case No. ARB/10/24, para. 4. 74 İçkale İnşaat Ltd. Şti. v. Turkmenistan, ICSID Case No. ARB/10/24, para. 113.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1