Türkiye Barolar Birliği Dergisi 158.Sayı

418 Uluslararası Yatırım Uyuşmazlıkları ve Yatırım Tahkimi Yargılamasında Karşılaşılan Sorunlar rin ihlalinden kaynaklı zararın hesaplanması açısından kullanılan bir yaptırım türüdür. Yukos Universal Ltd v. Russian Federation127 davasında Yukos şirketi Enerji Şartı Anlaşmasının 10. Maddesine dayanarak âkit devletin âdil ve hakkaniyete uygun muamele standardı ile eşitlik esaslarını gözetmediğini iddia ederek, uğramış olduğu kayıplardan dolayı Rusya Federasyonu’ndan, bir tahkim yargılamasında bugüne kadar istenilen en yüksek tazminat bedeli olan 114 milyar Doları talep etmiştir. Yüksek meblağda tazminat talep edilmesi ise tahkim yargılamasının tercih edilmemesine neden olmaktadır. Hakem heyeti yargılama sonucu 50020000 Dolar tazminata hükmetmiştir, bu rakam görüldüğü üzere çok yüksektir. Maliyetlerin çok yüksek olması, yabancı yatırımcıların karşısında büyük bir engel olarak görülmüş olup, bu konu yabancı yatırımcıların hukuki dinlenilme hakkını engelleyen bir durum olarak görülmektedir.128 2. Manevi Zararlar Bakımından Manevi zarar sübjektif bir nitelik arz ettiğinden, yargılamalar bakımından hesaplanması güç bir unsur olabilmektedir. Bazı uyuşmazlıklarda maddi manevi tazminat ayrımına ilişkin değerlendirmelerin, önceki tarihli hakem kararları değerlendirilerek belirlendiği görülmektedir. Desert Line Project LLC v. Yemen Cumhuriyeti129 kararında hakem heyeti davacı yatırımcının çalışana verdiği psikolojik zararın davalı ev sahibi Silahlı Kuvvetlerinin baskı, tehdit ve kötü muamelesinden kaynaklandığını, anılan hukuka aykırı fiillerin ev sahibi devletin saygınlığını, itibarını zedelediği sonucuna varmıştır. Böylece hakem heyetini davacı yatırımcının talebi kapsamında, manevi tazminata hükmetmiş ve bu talep yatırım uyuşmazlıkları bakımından manevi tazminata 127 Hulley Enterprises Limited (Cyprus) v The Russian Federation, PCA Case No AA 226; Yukos Universal Limited (Isle of Man) v The Russian Federation, PCA Case No AA 227; Veteran Petroleum Limited (Cyprus) v The Russian Federation, PCA Case No AA 228. 128 Report of the SRSG, Business and Human Rights: Further Steps Towards the Operationalization of the ‘Protect, Respect and Remedy’ Framework A/HRC/14/27, paras 20–23, 2010, < https://www.ohchr.org/EN/Issues/Business/Pages/Reports.aspx > Erişim: 8.3.21. 129 Desert Line Projects v. Republic of Yemen, ICSID Case No. ARB/0/17.

RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1