425 TBB Dergisi 2022 (158) Ekin Deniz İLHAN Menfaat Çatışmasına İlişkin IBA Kılavuz İlkeleri mevcuttur.153 Bu ilkeler iki bölümden oluşmakta olup, ilk bölümde hakemlerin tarafsızlık, bağımsızlığını koruyucu hükümler yer almaktadır. İkinci bölümde ise, hakemlerin tarafsızlık ve bağımsızlıkları konusunda şüphe uyandıracak vakıalar gruplara bölünerek bir liste halinde sayılmıştır. Bu kuralların amacı, hakemlerle ilgili olarak doğabilecek menfaat çatışması hususunda emredici hukuk kurallarının, mesleki kuralların yerini almak değildir. Kılavuz ilkeler, hakemlerin dürüstlük kaidelerini uygun hareket etmelerini sağlamak ve tahkim yargılamasının temel hukuk kurallarına göre yürütülmesini hedeflemektedir. Kılavuz ilkeler, hakemlerin görevi kabul ettikleri andan, nihai kararın verildiği ana kadar tarafsız ve bağımsız olması gerektiğini hüküm altına almıştır. Kılavuz ilkelere göre hakemlerin menfaat çatışması durumunun varlığı halinde görevi reddetmesi ya da çekilmesi gerektiğine, hakemlerin kendisinin tarafsızlığına veya bağımsızlığına şüphe düşürecek hallerde bu durumu ifşa etme yükümlülüğü olduğuna, menfaat çatışmasının kabul edilebilir seviyede olması halinde tarafların feragat edebilmelerine, tarafların ve hakemlerin konuya ilişkin genel olarak yükümlülüklerini düzenlemiştir.154Ancak bu kurallar taslak kılavuz ilkeler olup, bağlayıcı değildir. Yine Milletlerarası Tahkimde Yargılamanın Etkili Bir Şekilde Yürütülmesi Hakkında Kurallar kısaca “Prag Kuralları” mevcuttur.155 Prag kuralları, belge ibrazı, hakemlerin atanması, uzlaşma gibi usule ilişkin temel hususları düzenlemektedir. Bu Kurallar da bağlayıcı olmamakla birlikte, kılavuz ilkeler niteliğindedir. Ayrıca III numaralı UNCITRAL Çalışma Grubu, Sekretaryadan, ICSID ile iş birliği halinde, bir kurallar taslağı hazırlamasını talep et153 Bkz. IBA Guidelines on Conflicts of Interest in International Arbitration, 23 Ekim 2014 <https://www.ibanet.org/Publications/publications_IBA_guides_and_ free_materials.aspx > Erişim: 5.3.21. Uluslararası ticari tahkimde hakemlerin bağımsızlık yükümlülüğüne ilişkin uluslararası düzenlemeler için ayrıca bkz. Süheyla Balkar Bozkurt, Milletlerarası Ticari Tahkimde Hakemlerin Tarafsızlık ve Bağımsızlık Yükümlülüğü,1.Baskı, İstanbul 2016, s. 87. 154 IBA Guidelines on Conflicts of Interest in International Arbitration, 23 Ekim 2014 <https://www.ibanet.org/Publications/publications_IBA_guides_and_free_ materials.aspx > Erişim: 5.3.21, s. 6. 155 Prague Rules on the Efficient Conduct of Proceedings in International Arbitration, 2018, < https://praguerules.com/upload/medialibrary/9dc/9dc31ba7799e26473 d92961d926948c9.pdf > Erişim: 5.3.21.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1