Türkiye Barolar Birliği Dergisi 158.Sayı

442 Uluslararası Yatırım Uyuşmazlıkları ve Yatırım Tahkimi Yargılamasında Karşılaşılan Sorunlar letler Milletlerarası Haksız Fiilden Dolayı Devletlerin Sorumluluğu Kurallarının 4. Maddesine göre devlet organlarının davranışları devletlerin bir haksız fiili sayılabilmektedir. Şüphesiz Kenya başkanının eylemi bu kapsamda değerlendirileceğinden, devlete atfedilebilmelidir.226 Farklı bir görüş olarak Crawford’a göre ise, hakem heyetinin kararı yerinde olup, sözleşmesel sorumluluk sözleşmeye uygulanacak hukukla ilgili bir meseledir.227 Yatırım uyuşmazlığında böyle bir haksız fiil işlendiğinde, sözleşme tarafının hukuka aykırı eyleminden söz edilmelidir. Zira yatırımcı rüşvet ile hukuka aykırı eylem neticesinde yatırımcı sıfatını kazanmış ise sözleşmenin geçerliliği tartışmalı olmakla birlikte, bu durumda Birleşmiş Milletler Milletlerarası Haksız Fiilden Dolayı Devletlerin Sorumluluğu Kurallarına başvurulamayacaktır. Görüldüğü üzere yatırımcılar yatırımcı sıfatı kazanabilmek için hukuka aykırı eylemlerde bulunarak, yatırım tahkimi usulünü suiistimal edebilmektedirler. Yatırımcının hukuka aykırı eylemde bulunduğunu ispat yükü, ev sahibi devletlere ait olup, hukuka aykırı davranışın ispatlandığı durumlarda, yatırımcının iddiaları reddedilmektedir. Bu açıdan iki taraflı ve çok taraflı yatırım anlaşmalarında, yatırım ile yatırımcı tanımının kapsamı yetki bakımından hukuka aykırı eylemleri önleyecek şekilde düzenlenmelidir. Yatırımcı sıfatını kazanabilmek için ifa edilen bu tür eylemler mahkeme nezdinde çözülmesi gereken sorunlar iken, bu sorunların milletlerarası yatırım tahkiminin kendine has sorumluluk ilkeleri ışığında çözülmesi pek çok açıdan sakınca yaratabilmektedir. Yolsuzluk ve benzeri rüşvet gerçekleştiği taktirde tahkim yargılamasının kahir ekseriyetle yatırımcının haklarını koruyan bir mekanizma olması nedeni ile bazı problemler yaratacağı da açıktır. Bu sonuca bağlı olarak yatırımın gerçekleşmesi aşamasında bu incelemenin tarafsız ve bağımsız mahkemelerce yapılması hukuken daha isabetli olacaktır. şim: 11.04.21. 226 Jason Yackee, Webb, Investment Treaties and Investor Corruption, An Emergent Defense for Host States?, Virgiana Journal of International Law, University of Wisconsin Legal Studies Research Paper no. 1181, s. 10. 227 James Crawford, Investment Arbitration and the ILC Articles on State Responsibility, ICSID Review, C.25, S.1, 2010, s.134-135.

RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1