444 Uluslararası Yatırım Uyuşmazlıkları ve Yatırım Tahkimi Yargılamasında Karşılaşılan Sorunlar madalyonun iki yüzü olarak bilinmektedir.233 Bu kapsamda uyuşmazlığın çözümünde ICSID yargılamasına girip girmediğini denetleme yetkisi davayı açan tarafın sözleşmeyi kötüye kullanma riski de dikkate alınarak değerlendirilmelidir. Bu kapsamda yatırım uyuşmazlıklarında hakem heyetine kötü niyetli başvuru gelmeden, mahkemece usulden bir değerlendirme yapılması ve bu tür suiistimali önleyici yeni mekanizmalar geliştirilmesi gereklidir. Yatırım mahkemelerinin kurulması bu açıdan kötü niyetli başvuruları önleyici bir işlev görecektir. J. İki Taraflı Yatırım Anlaşmalarının Yetersizliği Yatırımların karşılıklı teşviki ve korunmasına dair ikili yatırım anlaşmaları, uluslararası yatırım hukukunun temel düzenlemelerinden biridir. Bu anlaşmaların temel işlevinin yatırımların teşviki ve korunması olması nedeni ile dengenin genel olarak ev sahibi devlet aleyhine olduğu ifade edilmektedir. Başlangıçta iki taraflı yatırım anlaşmaları gelişmekte olan ülkelerin sermaye ithali çabası içinde olduğu, ekonomik olarak gelişmiş ülkelerin de sermaye ihraç ettiği ve bu sermayenin korunması gerektiği düşüncesinden doğmuştur.234 Çok taraflı yatırım anlaşmalarının yapılmasının zorluğu ve dünya çapında kabul gören bir anlaşmanın mevcut olmaması, devletlerin iki taraflı yatırım anlaşmalarını daha çok tercih etmelerine neden olmuştur. İki taraflı yatırım anlaşmalarının tek ve genel anlamda bir formu olmamakla birlikte, çoğu genel olarak benzer koruma hükümleri içermektedir. İki taraflı yatırım anlaşmaları, yabancı yatırımcılara bazı imkanlar ve korumalar sağlamaktadır. Genel olarak bu anlaşmalar, yabancı yatırımcılara milli muamele (national treatment principle), en çok gözetilen ulus kaydı (most favored nation clause), adil ve eşit muamele (fair and equtiable treatment), tam koruma ve güvenlik (full protection and security) ilkelerini öngörmektedir. İki taraflı yatırım anlaşmalarının ilk örneklerinden başlayarak yaygın kabul gören bu örneklerin özellikleri şu şekildedir: kısa ve fazla ayrıntılı olmayan anlaşmalar olmakla birlik233 Oğuzman/Barlas, Medeni Hukuk, Giriş, Kaynaklar, Temel Kavramlar, 22. Bası, Vedat Kitapçılık, İstanbul 2016, s.249. 234 Banu Şit Köşgeroğlu, “Model İkili Yatırım Anlaşmaları ve Türkiye’nin İkili Yatırım Anlaşma Taslağı”, TBB Dergisi 2013, C.107, s. 144.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1