471 TBB Dergisi 2022 (158) Gökey SARAÇYAKUPOĞLU / Ali ÖZGÖKTAŞ Uluslararası Deniz Hukuku’nun temel sorunları olarak nitelendirilebilecek karasularının genişliği ve bitişik bölgede kıyı devletine münhasır balıkçılık hakkının hukuki statüsüne ilişkin herhangi bir düzenlemenin yapılamamış olması, 1958 Birleşmiş Milletler Deniz Hukuku Konferansı’nın sonuçları bakımından UHK’nin belirlediği hedefe ulaşamadığını göstermektedir.41 1958 Konferansı’nda belirtilen iki sorunun çözülememesi üzerine Birleşmiş Milletler Genel Kurulu 10.12.1958 tarihli 783. Oturumu’nda 1307 (XIII) Numaralı Kararı almıştır. Bu kararla Genel Kurul, karasularının genişliği ile balıkçılık hakkı sorunlarını “uluslararası hukukun iki çok önemli konusu” olarak tanımlamış ve 1960 yılının Mart-Nisan aylarında bu sorunların çözülmesine ilişkin bir uluslararası konferans yapılacağını bildirmiştir. İkinci Deniz Hukuku Konferansı, 17.03.1960 ile 26.04.1960 tarihleri arasında 87 devletin katılımıyla başlamıştır. Bu konferansta da karasularının genişliğine yönelik uluslararası toplumda bir anlaşmaya varılamaması nedeniyle, baştan itibaren karasuları ile tamamen bağlı olduğu düşünülen takımadalara ilişkin bir düzenleme de yapılamamıştır. Orta okyanus takımadalarına yönelik bir düzenleme yapılamaması dolayısıyla Filipinler ve Endonezya, Güney Asya’daki devletler ile çeşitli uluslararası andlaşmalar yapmak suretiyle bir taraftan bu kuralsızlık halini bölgesel de olsa ortadan kaldırmaya çalışmışlar; diğer taraftan da iç hukuklarında yaptıkları çeşitli düzenlemelerle42 uluslararası toplumu bir düzenleme yapması konusunda zorlamışlardır.43 41 Raymund T. Yingling, “Geneva Conference on the Law of the Sea”, International and Comparative Law Bulletin, 1958, C. 2, S. 3, s. 21. 42 Filipinler, 1958 Konferansı’nda verdiği tekliflerin reddedilmesi ve Konferans’ta orta okyanus takımadalarına ilişkin bir düzenlemenin yapılamaması sonucunda 1961 yılında “Filipinler’in Karasularının Esas Hatlarının Belirlenmesine Yönelik Kanun” adıyla çıkartılan 3046 sayılı Cumhuriyet Kanunu (Republic Act) ile 1958 Konferansı’nda teklif ettiği düzenlemeleri bir iç hukuk işlemiyle yürürlüğe koymuştur. Bu kanunda “takımadayı oluşturan adalardan en dıştakilerden itibaren, ileride yapılacak bir uluslararası andlaşma ile belirlenecek genişliğe kadar olan deniz alanı, karasularını oluşturur.” hükmü yer almıştır. (Jay L. Batongbacal, “A Philippine Perspective on Archipelagic State Issues”, Maritime Studies, 2002, S. 122, s. 19-20) 43 Charlotte Ku, “The Archipelagic States Concept and Regional Stability in Southeast Asia”, Case Western Reserve Journal of International Law, 1991, C. 23, S. 3, s. 471.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1