473 TBB Dergisi 2022 (158) Gökey SARAÇYAKUPOĞLU / Ali ÖZGÖKTAŞ Komite’nin esas konusu deniz yatağı ve okyanus tabanının düzenlenmesi olmasına rağmen; Genel Kurul’un, önceki konferanslar sırasında çözülememiş sorunların da çözülmesini amaçlayan bir konferans yapılmasına yönelik karar almış olması devletlerin büyük bölümünün bu konularla ilgili olarak uluslararası anlamda bir düzenlemenin olmamasından duydukları rahatsızlığın bir delili olarak gösterilebilir.49 Bununla beraber, 1958’den sonra meydana gelen Üçüncü Dalga Dekolonizasyon Hareketleri kapsamında bağımsızlıklarını yeni kazanan devletlerin 1958 ve 1960 Deniz Hukuku Konferansları’nın karar alma süreçlerinde, kolonici devlete bağlı olduklarından, yer alamamaları; bağımsızlıklarını yeni kazanan devletlerde, bu iki konferans sonucunda oluşturulan kuralların yalnızca kolonici devletlerin menfaatlerinin korunması ve geliştirilmesi amacını taşıdığına yönelik bir genel kanı oluşturmuştur.50 Bu kanı dekolonizasyon hareketleri sonucunda büyük bir değişim geçiren uluslararası toplumda, 1958 ve 1960 Deniz Hukuku Konferansları sonucunda alınan kararların uluslararası toplumun yeni düzenine uygun hale getirilmesine yönelik bir iradenin ortaya çıkmasına neden olmuştur. Mart 1971’de ise Komite, yapılacak konferansa kaynak niteliği taşıyacak taslak andlaşma metinlerinin hazırlanması amacıyla 3 adet alt komite kurulmasına karar vermiştir. Bu alt komitelerden ikincisi karasularının genişliği sorununu ve dolayısıyla takımada sularının belirlenmesini de kapsayan geniş bir konu yelpazesi51 üzerinde çalışmakla görevlendirilmiştir. 1974 yılında ilk kez toplanan 2. Komite’ye 09.08.1974 tarihinde Fiji, Endonezya, Mauritus ve Filipinler, takımada devletlerinin hukuki statüsünü düzenleyen beş maddeden oluşan bir taslak sunmuşlardır.52,53 Taslak maddelerde takımada sularının belirlenmesine ilişkin çeşitli 49 John R. Stevenson/Bernard H. Oxman, “The Preparations for the Law of the Sea Conference”, The American Journal of International Law, 1974, C. 68, S. 1, s. 2. 50 Yoshifumi Tanaka, The International Law of the Sea, 3. Baskı, Cambridge University Press, Cambridge 2019, s. 32. 51 Komite, 2. Alt Komite’yi “açık deniz, kıta sahanlığı, karasuları (uluslararası boğazlar ve genişlik sorunu da dahil olmak üzere) ve bitişik bölgenin hukuki rejimleri ile balıkçılık ve açık denizde canlı kaynakların korunmasına (kıyı devletlerinin öncelikli hakları da dahil olmak üzere) yönelik sorunları kapsayacak etraflı bir liste, sonrasında ise bir taslak andlaşma metni hazırlanması” ile görevlendirmiştir. 52 a.g.e. 53 Taslak maddelere yönelik tartışmalar aşağıda detaylı bir şekilde incelenmiştir.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1