40 Türk Hukukunda Malvarlığının İç Dondurulması IV. MAKUL SEBEP DELİL STANDARDI “Makul sebep”, bir delil standardı olarak FATF tarafından kabul edilmektedir. BMGK 1267 (1999), 1988 (2011), 1989 (2011), 2253 (2015) sayılı kararları ile FATF’in 6 numaralı tavsiyesinde, iç dondurma kararının, makul sebep delil standardı ile alınabileceği kabul edilmektedir. 6 numaralı tavsiyeye göre, ülkeler tarafından herhangi bir soruşturma ya da kovuşturma olmasa dahi makul sebep gerekçe gösterilerek iç dondurma yapılabilecektir. Makul sebep, AngloSakson hukukunda ortaya çıkmıştır. Özellikle ABD’de gelişim göstermiştir. Makul sebep, bir delil standardı olup, bu sebebe giden ya da bu sebebin ötesine geçen diğer delil standartlarına şu örnekler verilebilir: ABD Anayasa Mahkemesi’nin Terry v. Ohio, 392 US.1 (1968) sayılı kararında,21 makul şüphe delil standardına göre bir şüphe üzerine herhangi bir şahıs durdurulabilir ve aranabilir. Bu standart, Türk hukukundaki “yeterli şüphe” standardına benzemektedir. Diğer taraftan bu şüphe ile tek başına kovuşturma aşamasına da geçilemez. Zira, yeterli şüphe, basit bir şüpheden öteye de geçmemektedir. ABD Anayasa Mahkemesi’nin USA v. Sokolow, 490, US. 1 (1989) sayılı kararında22 “makul sebep” delil standardı tartışılmış olup bu karara göre, bir suçun işlendiğine ilişkin yeterli ihtimal” kovuşturma başlatılması için yeterli görülmüştür. Burada makul sebep standardı, yeterli delil standardı olarak kabul edilmiştir. Miller davasında,23 olasılıklar dengesi ya da delil üstünlüğü şeklinde kabul edilen bir diğer delil standardı ise “olmamasından daha olası” şeklinde ifade edilen bir delil standardıdır. Bu standart, hukuk ve aile mahkemelerinde kullanılmakta olan bir delil standardı aracıdır. Bazı ülkelerde malvarlığına karşı açılan davalarda geri alım kararı olasılıklar dengesi ya da delil üstünlüğü ilkesine göre alınmaktadır. Her hâlükârda davanın açılması için makul sebep standardı gereklidir. Yine, “makul şüphenin ötesi” bir diğer delil standardı olarak, hüküm verilebilmesi için gerekli en kuvvetli delil standardıdır. Sonuç olarak, 21 https://supreme.justia.com/cases/federal/us/392/1/(Erişim Tarihi: 28.04.2021, saat:11:47) 22 https://supreme.justia.com/cases/federal/us/490/1/(Erişim Tarihi:28.04.2021, saat: 11:48) 23 https://www.supremecourt.uk/cases/docs/uksc-2015-0246-judgment.pdf (Erişim Tarihi:28.04.2021, saat:11:53)
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1