41 TBB Dergisi 2022 (158) Hayrettin KURT makul sebep delil standardının, bir ceza soruşturması başlatılması bakımından makul şüpheden daha kuvvetli ancak hüküm verilebilmesi için gerekli delil standardından daha az kuvvetli bir delil düzeyine işaret ettiği görülmektedir. Türk hukukunda makul şüphe delil standardına verilebilecek örnek CMK m. 160/1 hükmüdür. Buna göre, “Cumhuriyet savcısı, ihbar veya başka bir suretle bir suçun işlendiği izlenimini veren bir hâli öğrenir öğrenmez kamu davasını açmaya yer olup olmadığına karar vermek üzere hemen işin gerçeğini araştırmaya başlar” şeklindedir. Türk hukukunda makul sebep delil standardına verilebilecek örnek ise CMK m. 170/2’dir. Söz konusu madde, “Soruşturma evresi sonunda toplanan deliller, suçun işlendiği hususunda yeterli şüphe oluşturuyorsa; Cumhuriyet savcısı, bir iddianame düzenler.” hükmünü amirdir. Türk hukukunda, olasılıklar dengesi ya da delil üstünlüğü standartlarına ilişkin bir norm da bulunmamaktadır. Ancak bu eksikliğin CMK m. 217/1’deki “hâkimin delilleri vicdani kanaati” ile değerlendirebileceği normu ile karşılandığını ifade edebiliriz. Buna rağmen CMK m.223/5’te “Yüklenen suçu işlediğinin sabit olması halinde, sanık hakkında mahkûmiyet kararı verilir.” hükmü ile “sabit olma” halinin delil üstünlüğü ya da olasılıklar dengesi bağlamında delillerin serbestçe değerlendirileceği dolayısıyla olasılıklar dengesini karşılayacağını belirtebiliriz. V. İÇ DONDURMADA MALİ EYLEM GÖREV GÜCÜ KRİTERLERİ Mali Eylem Görev Gücü (FATF) kriterlerine göre iç dondurma kararı adli ya da idari merciler tarafından verilebilir. Dondurma tüm malvarlığına ilişkin külli olmalıdır. İç dondurma kararı adli süreçlere bağlanmamalıdır. Dolayısıyla bir muhakeme şartı olarak kabul edilmemelidir. Dondurma kararının alınması, el koyma ya da müsadere kararı alınmasına engel değildir.24 İç dondurma için “makul sebep” yeterli görülmelidir. Daha kuvvetli bir delil standardı aranmamalı ancak daha az bir şüphe sebebine de yer verilmelidir. Burada ölçülülük ilkesi25 bağlamında bir değerlen24 Yurdakul, s. 126. 25 Özay, s. 950. Yazar, ayrıca ölçülülük ilkesini “vur deyince, yalnızca vurmak” şeklinde ironik bir şekilde ifade etmektedir.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1