Türkiye Barolar Birliği Dergisi 158.Sayı

504 Ceza Mahkemeleri Uluslararası Rezidüel Mekanizması dır.46 Aslında RUCM’nin görevi YUCM’ye tahsis edilebilirdi, ancak bu durum da uluslararası toplumda Ruanda’nın ikinci plana konulduğu şeklinde yorumlanabilirdi.47 Ancak genel olarak Ruanda’daki yargılamalar ciddi finansal kısıtlamalarla karşı karşıya kalmış ve mahkeme kararlarının yerel dile çevrilmesindeki zorluklar gibi sebeplerle eleştirilmiştir.48 RUCM 2015’te faaliyetlerini sona erdirmiş olup; RUCM’de toplam 93 kişi hakkında soruşturma açılmış, 62 kişi ceza almış ve 14 kişi beraat etmiştir. 10 dava yerel mahkemelere aktarılmış, 3 firari sanık hakkındaki dosyalar Mekanizma’ya aktarılmış, 2 kişi yargılama sona ermeden hayatını kaybetmiş ve 2 kişi hakkında da soruşturmaya yer olmadığına dair karar verilmiştir.49 Bahsedilen iki mahkeme aldığı eleştirilere rağmen; uluslararası toplumun bu iki uluslararası mahkeme deneyimine önemsiz demek mümkün değildir. Zira kalıcı bir Uluslararası Ceza Mahkemesi kurma müzakerelerinin, ancak YUCM ve RUCM’nin başarılı bir şekilde kurulmasını takiben ciddiyetle yeniden ele alındığı açıkça görülmektedir.50 II. Ceza Mahkemeleri Uluslararası Rezidüel Mekanizması Güvenlik Konseyi Eski Yugoslavya ve Ruanda’da işlenen uluslararası suçlar konusunda genel yetkiye sahip mahkemeler kurmayı amaçlamıyordu. Bu mahkemeler BM Andlaşması’nın VII. Bölümü kapsamında kabul edilen bir karar temelinde kurulduğundan, hedefleri açıkça şüpheli ve sanıkları adalete teslim etmek, onlara kendilerini savunma hakkı vermek ve adil yargılanmalarını sağlamaktı. Böylelikle uluslararası barış ve güvenlik tehditlerine son verilmiş olacaktı. Bu görev tamamlandığında ve uluslararası barış ve güvenliğe yönelik tehditler engellendiğinde de mahkemeler yargı faaliyetlerini sonlandıracaktı.51 46 Maogoto, s. 72. 47 McGoldrik, s. 39. 48 McGoldrik, s. 39. 49 https://unictr.irmct.org/en/tribunal (E.T. 20.04.2021) 50 Guido Acquaviva, “Was a Residual Mechanism for International Criminal Tribunals Really Necessary?”, Journal of International Criminal Justice, V. 9, I. 4, 2011, ss. 789-796, s. 792. 51 Acquaviva, s. 790.

RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1