515 TBB Dergisi 2022 (158) Merve KÜÇÜK Şu an Mekanizma’da devam etmekte olan dava aşamasındaki dosyalardan ilki Stanišić ve Simatović dosyasıdır. Bu kişiler YUCM’de yargılanmış olup ilk derece mahkemesinde beraat etmişlerdir. Üzerlerine atılı suçlar insanlığa karşı suçlar (işkence, insan öldürme, sürgün etme ve insancıl olmayan hareketler) ve savaş teamül ve kurallarının ihlali idi. Temyiz aşamasında ilk derece mahkemesinin kararını bozan YUCM Temyiz Dairesi, 15 Aralık 2015’te sanıkların üzerlerine atılı tüm suçlar hakkında yeniden yargılanmalarına karar vermiştir. Daha sonra Tamamlama Stratejisi kapsamında dava Mekanizma’ya devredilmiş ve 2017’de sanıkların hazırlık duruşması yapılmıştır.62 Şu anda dava devam etmekte süreç boyunca 51 tanık dinlenmiş ve Savcılık Şubat 2019’da iddianamesini tamamlamıştır. Mekanizma’da görülmekte olan diğer dava ise Maximilien Turinabo, Anselme Nzabonimpa, Jean de Dieu Ndagijimana, Marie Rose Fatuma, and Dick Prudence Munyeshuli dosyasıdır. Sanıklar Mekanizma ve RUCM’ye karşı mahkemeye itaatsizlik suçlarından yargılanmaktadır.63 Mekanizma’nın görevinin ne zaman sona ereceği belli değildir. Devam eden davalar sona erse de henüz yakalanamamış kişiler olması Mekanizma’nın görevini tamamlamasını geciktirebilecektir. Güvenlik Konseyi kararına göre Mekanizma’nın işleyişi her 2 yılda bir tekrardan gözden geçirilecektir. Bununla birlikte, Mekanizma’nın uzun vadede beklentileri karşılayıp karşılayamayacağını önümüzdeki süreç gösterecektir. Bunun da yapılacak yargılamaların etkin şekilde yürütülmesine ve temyiz işlemlerine bağlı olduğu açıktır.64 Aslında böyle bir Mekanizma’ya neden ihtiyaç duyulduğu sorusu sorulabilir. Zira hem YUCM hem de RUCM ad hoc mahkemelerdi ve görevlerini tamamladıkları zaman zaten varlıkları sona erecekti. Güvenlik Konseyi’nin böyle bir karar almasındaki sebep, yargılamaların iyiden iyiye uzamasını engelleyerek bir an önce Eski Yugoslavya ve Ruanda konusunu kapatmak istemek gibi görünmektedir. 62 Case Information Sheet s. 2. Bkz. https://www.irmct.org/sites/default/files/cases/public-information/cis-stanisic-simatovic-en_1.pdf (E.T. 22.12.2019) 63 https://www.irmct.org/en/cases/mict-18-116 64 Tortora.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1