78 Adli Kolluk Görevlilerinin Görevi Kötüye Kullanma Suçu I. GENEL HATLARIYLA GÖREVİ KÖTÜYE KULLANMA SUÇU A) Suçun Düzenlenme Şekli ve Tarihçesi Görevi kötüye kullanma suçu madde gerekçesinde de ifade edildiği üzere “kamu faaliyetlerinin gerek eşitlik gerek liyakatlilik açısından adalet ilkelerine uygun yürütüldüğü hususunda toplumda hâkim olan güvenin, inancın sarsılmaması” amacıyla Türk Ceza Kanunu’nun Kamu İdaresinin Güvenilirliğine ve İşleyişine Karşı Suçlar başlığı altında 257. maddede düzenlenmiştir. 765 sayılı eski TCK’nın Cürümler başlıklı İkinci Kitabının, Devlet İdaresi Aleyhinde İşlenen Cürümler başlıklı Üçüncü Babının Dördüncü Faslında, Memuriyet ve Mevki Nüfuzunu Suistimal Edenler ve Memuriyet Vazifelerini Yapmayanlara Ait Cezalar düzenlenmiştir. Bu kısımda yer alan 228., 230. ve 240. maddelerde de yeni kanunda görevi kötüye kullanma suçuna tekabül eden fiiller kazuistik bir yöntemle ayrı ayrı hüküm altına alınmıştır.1 Ancak 5237 sayılı TCK ile 765 sayılı TCK’da yer alan keyfi muamele, görevi kötüye kullanma ve görevi ihmal suçları ayrımından vazgeçilmiştir. Söz konusu yürürlükte olan maddenin tam metni şu şekildedir: 1 765 sayılı TCK’da yeni kanundaki ifadesiyle görevi kötüye kullanma fiilini içeren suç tipleri: Madde 228: Devlet memurlarından her kim bir şahıs veya memur hakkında memuriyetine ait vazifeyi suiistimal ile kanun ve nizamın tayin ettiği ahvalden başka suretle keyfi bir muamele yapar veya yapılmasını emreder veya ettirirse altı aydan üç seneye kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Bu muamelede hususi maksat veya siyasi saik veya sebep mevcut ise cezası üçte birden yarıya kadar artırılır. Memuriyetinin icrasında lüzumsuz yere sert muamelelerle bir şahsın kanun hükmüne veya hükümetin emirlerine itaat etmemesine sebep olan memur dahi aynı ceza ile cezalandırılır. Madde 230: Hangi nedenle olursa olsun memuriyet görevini yapmakta savsama ve gecikme gösteren veya üstünün yasaya göre verdiği buyrukları geçerli bir neden olmadan yapmayan memur üç aydan bir yıla kadar hapis ve bin liradan beş bin liraya kadar ağır para cezası ile cezalandırılır. Bu savsama ve gecikmeden veya üstünün yasal buyruklarını yapmamış olmaktan Devletçe bir zarar meydana gelmişse, derecesine göre altı aydan üç yıla kadar hapis cezası ile birlikte süreli veya temelli olarak memuriyetten yoksun kalma cezası da hükmolunur. Her iki durumda memurun vazifesini geciktirmesinden veya verilen buyruğu yapmamasından, kişiler herhangi bir zarara uğramışsa bu zarar ayrıca ödettirilir. Madde 240: Yasada yazılı hallerden başka hangi nedenle olursa olsun görevini kötüye kullanan memur derecesine göre bir yıldan üç yıla kadar hapsolunur. Cezayı hafifletici nedenlerin bulunması halinde altı aydan bir yıla kadar hapis ve her iki halde iki bin liradan on bin liraya kadar ağır para cezasıyla cezalandırılır. Ayrıca memuriyetten süreli veya temelli olarak yoksun kılınır.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1