85 TBB Dergisi 2022 (158) Ramazan ARITÜRK maması diğer şartları da taşıması halinde birinci fıkradaki haliyle icrai hareketle görevi kötüye kullanma suçunu oluşturur. Aşağıda netice başlığı altında inceleneceği üzere, biz görevi kötüye kullanma sonucunda bir zararın gerçekleşmesini netice olarak değil objektif cezalandırılabilme koşulu olarak gördüğümüz için ihmalin başladığı anda her ne kadar haksızlığın gerçekleşmiş olsa da söz konusu haksızlığın cezaya layık olmadığını düşünüyoruz. Kamu görevlisinin görevini yerine getirmesi için mevzuatta bir süre belirlenmiş olabilir bu durumda yaşanacak bir gecikme halinde kamu görevlisinin görevi kötüye kullandığından bahsedebilmek için kusur izafe edilecek bir nedenin olması gerekir. Mevzuatta bir süre öngörülmemişse olağan iş akışının gerekleri göz önünde bulundurularak bu konuda karar verilir. Süresi içerisinde yerine getirilmeyen görevde, kamu görevlisinin ihmali bir fiilinin mi yoksa olağan iş akışı dışında bir sebebin mi olduğu hususunda tespit yapılamıyorsa şüpheden sanık yararlanır ilkesi gereğince kamu görevlisinin sorumluluğu yoluna gidilemez.20 Görevin gereğini yerine getirmeme olarak değerlendirilebilecek durumlar ise şunlardır: kanuni bir yetkinin herhangi bir şekilde aşılması; kanunun aradığı usul ve şekle uyulmaması; takdir yetkisinin amacı dışında kullanılması; yargı kararlarına uyulmaması; görevin gerektirdiği ön koşullara uyulmaması; görevle ilgili emirlere uyulmaması veya emrin keyfi biçimde yerine getirilmesi; görevin yapılmaması veya geciktirilmesi.21 Görüldüğü üzere kamu görevlisinin fiillerinin görevin gereklerine uygun olup olmadığı hususundaki değerlendirme, o kamu görevlisinin tabi olduğu mevzuat esas alınarak idare hukuku kurallarına göre belirlenir. Dolayısıyla yukarıda örneklendirildiği gibi bir idari işlemin geçerliliği için gerekli olan yetki, amaç, şekil, sebep ve konu gibi unsurlarda hukuka aykırı bir davranış görevi kötüye kullanma teşkil edecektir.22 Ancak dikkat edilmesi gereken husus, bu unsularda idarenin takdir hakkının görevi kötüye kullanmanın sınırını belirlediğidir. 20 Üzülmez, 205. 21 Osman Yaşar/Hasan Tahsin Gökcan/Mustafa Artuç, Yorumlu-Uygulamalı Türk Ceza Kanunu, C. 6, Adalet Yayınevi, 2014, s. 7764. 22 Mehmet Emin Artuk/Ahmet Gökcen/Ahmet Caner Yenidünya, Ceza Hukuku Özel Hükümler, Adalet Yayınevi, 2012, s. 909 vd.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1