198 Bulaşıcı Hastalıklara İlişkin Tedbirlere Aykırı Davranma Suçu (TCK. MD. 195) kapsamında olduğu konusunda her iki kanuni düzenlemede ifadelerde farklılık olsa da içerikleri aynıdır. 765 sayılı TCK’da kolera ve sair bulaşıcı hastalık, 5237 sayılı TCK’da ise hastalığın ne olduğuna yer verilmeksizin bulaşıcı hastalık ifadesi kullanılmıştır.52 765 sayılı TCK’da hükümetçe verilen emirler ve yapılan icraata aykırılık suçun unsuru olmasına karşılık, 5237 sayılı TCK’da bu husus yetkili makamlarca alınan tedbirlere aykırılık olarak ifade edilerek tipe uygun hareket daha geniş tutulmuştur.53 765 sayılı TCK’da tipik hareket, fiilen mümanaat etmek, diğer ifadeyle fiilen karşı koymaktır. 5237 sayılı TCK’da ise tedbirlere uyulmaması yeterli kabul edilmiştir. Maddi nitelikte olmayan, fiilen bir karşı çıkmayı içermeyen hareketler de suçun oluşmasına neden olabilecektir.54 IV. KORUNMASI AMAÇLANAN HUKUKSAL DEĞER Modern ceza hukukunun anlam ve amacını hukuksal değerlerin korunması oluşturur. Bireyin özgürlüğü, bağımsız bir varlık oluşu ve kendi kişiliğini toplumsal yaşam koşulları altında geliştirmesi hukuksal değerlerin korunması öğretisinin bir gereğidir.55 Gerek bulaşıcı hastalıklara ilişkin tedbirlere aykırı davranma suçunun 5237 sayılı TCK’da bulunduğu bölüm başlığının kanun koyucu tarafından “kamunun sağlığına karşı suçlar” olarak düzenlenmiş olması, gerekse ilgili suçun madde gerekçesinin incelenmesinden, korunan hukuki değerin, “kamu sağlığının korunması” olduğu görülecektir.56 Devletler, toplum sağlığını tehlike ve saldırılardan korumak amacıyla salgın hastalıklarla mücadele edebilmek için gerekli tedbirleri yetkili merciler eliyle mevzuat dâhilinde alma sorumluluğu altındadır. Nitekim Anayasa’nın 56. maddesinde devletin herkesin hayatını beden ve ruh sağlığı içinde sürdürmesini sağlamak bakımından yükümlü olduğu ifade edilmektedir.57 Dolayısıyla düzenlemeyle bulaşıcı hastalıkların 52 Çakmut, s. 544. 53 Kangal, s. 435. 54 Kangal, s. 443. 55 Yener Ünver, Ceza Hukukuyla Korunması Amaçlanan Hukuksal Değer, 1. Baskı, Seçkin Yayınevi, Ankara, 2003, s. 37. 56 Çakmut, s. 545; Hafızoğulları/Özen, s. 128; Yaşar/Gökcan/Artuç, s. 6035–6036. 57 VIII. Sağlık, Çevre ve Konut A. Sağlık hizmetleri ve çevrenin korunması Anayasa Madde 56 – “Herkes, sağlıklı ve dengeli bir çevrede yaşama hakkına sahiptir. Çev-
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1