273 TBB Dergisi 2022 (159) Erkan SARITAŞ kalkacaktır (CMK m. 127/2). Yine kanunda, bazı eşyalara mahiyeti gereği elkonulamayacağı da açıkça düzenlenmiştir (CMK m. 124/2, 126). Kanun, elkoyma tedbirine ilişkin bu genel düzenlemenin yanında, gösterdiği özellikler nedeniyle kazanç müsaderesinin konusunu oluşturabilecek taşınmaz, hak ve alacaklara elkonulması (CMK m. 128), postada elkoyma (CMK m. 129) ve bilgisayar kütüklerine elkonulmasını (CMK m. 134) ayrıca düzenlemiştir ve bunlara, özel elkoyma halleri de denilmektedir.9 Ancak bunlardan, “taşınmaz hak ve alacaklara elkoyma tedbiri” bir tarafa bırakılırsa, diğerlerinin eşyanın hukuki durumu yönünden doğurduğu sonuçlar noktasında temelde gösterdikleri bir özellik söz konusu değildir. Bu nedenle biz, elkonulan eşya ve malvarlığı değerlerinin hukuki durumu, teslimi ve iadesi açısından bunların tümü için genel mahiyette elkoyma tabirini kullanacağız. Buna karşılık CMK m. 128’de düzenlenen taşınmaz, hak ve alacaklara el koyma tedbiri hem doğurduğu hukuki sonuçlar hem de elkonulan eşya ya da malvarlığı değerlerinin iade konusu olması açısından özellik arz etmektedir. Bu açıdan elkoymanın bu türüne kısaca değinmekte fayda bulunmaktadır. CMK m. 128’e göre “Soruşturma veya kovuşturma konusu suçun işlendiğine ve bu suçlardan elde edildiğine dair somut delillere dayanan kuvvetli şüphe sebebi bulunan hallerde, şüpheli veya sanığa ait; a) Taşınmazlara, b) Kara, deniz veya hava ulaşım araçlarına, c) Banka veya diğer malî kurumlardaki her türlü hesaba, d) Gerçek veya tüzel kişiler nezdindeki her türlü hak ve alacaklara, e) Kıymetli evraka, f) Ortağı bulunduğu şirketteki ortaklık paylarına, g) Kiralık kasa mevcutlarına, h) Diğer malvarlığı değerlerine, elkonulabilir. Somut olarak belirlenen bu taşınmaz, hak, alacak ve diğer malvarlığı değerlerinin şüpheli veya sanıktan başka bir kişinin zilyetliğinde bulunması halinde dahi, elkoyma işlemi yapılabilir”. Buna göre soruşturma veya kovuşturma konusu suçun işlendiğine ve bu suçlardan elde edildiğine dair somut delillere dayanan kuvvetli şüphe sebebi bulunması halinde, şüpheli veya sanığa ait malvarlığı değerlerine, bunlar başkalarının zilyetliğinde olsalar dahi elkonulması mümkündür.10 9 Bkz. Yurtcan, s. 438; Öztürk/Tezcan/Erdem/Sırma Gezer/Saygılar Kırıt/Alan Akcan/Özaydın/Erden Tütüncü/Altınok Villemin/Tok, s. 528 vd.; Öztürk/Eker Kazancı/Soyer Güleç, s. 190 vd.; Centel/Zafer, s. 484 vd.; Gökcen/Balcı/Alşahin/ Çakır, s. 467. 10 Bkz. Yenisey/Nuhoğlu, s. 415 vd.; Yurtcan, s. 432; Soyaslan, s. 304 vd.; Centel/Zafer, s. 476 vd.; Öztürk/Tezcan/Erdem/Sırma Gezer/Saygılar Kırıt/Alan Akcan/
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1