274 Elkoymanın Hukuki Sonuçları Bağlamında Elkonulan Eşya ve Diğer Malvarlığı Değerlerinin ... Ancak bu elkoyma, yalnızca kanunda sınırlı olarak sayılan suçlarla ilgili yürütülen soruşturma ve kovuşturma işlemlerinde ve yine ancak hâkim kararı ile icra edilebilecektir.11 Görüldüğü üzere burada genel mahiyette elkoymadan farklı olarak, delil mahiyeti arz edebilecek bir eşya değil yalnızca kazanç müsaderesinin konusunu oluşturabilecek eşya ya da başkaca malvarlığı değerleri söz konusudur.12 Bu malvarlığı değerleri açısından tedbirin amacı ise şüpheli, sanık veya üçüncü kişilerin bunlar üzerindeki tasarrufunu engellemek ve bu suretle yargılama neticesinde verilmesi muhtemel müsadere veya mağdura iade kararlarının uygulanmasına olanak tanımaktır.13 Dolayısıyla bu madde kapsamında elkonulan eşya ve malvarlığı değerleri açısından, elkoyma işleminin uygulanma şekli ve eşyanın hukuki durumunda meydana gelen değişiklik, genel mahiyetteki elkoymadan farklılaşmaktadır. Özaydın/Erden Tütüncü/Altınok Villemin/Tok, s. 529-531; Gökcen/Balcı/Alşahin/Çakır, s. 481 vd.; Ünver/Hakeri, s. 414 vd.; Aydın, s.180 vd.; İsmail Dursun, “Ceza Muhakemesi Hukukunda Taşınmaz, Hak ve Alacaklara Elkoyma”, Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi, Prof. Dr. Mehmet Akif Aydın’a Armağan, C. 21, S. 2, 2015, s. 540 vd. 11 Yenisey/Nuhoğlu, s. 417; Öztürk/Eker Kazancı/Soyer Güleç, s. 198; Toroslu/ Feyzioğlu, s. 290; Soyaslan, s. 305; Centel/Zafer, s. 476; Gökcen/Balcı/Alşahin/ Çakır, s. 481; Ünver/Hakeri, s. 414; Özbek/Doğan/Bacaksız, s. 380; Dursun, s. 547-550. Bununla birlikte 5549 sayılı Suç Gelirlerinin Aklanmasının Önlenmesi Hakkında Kanun’un 17. maddesinde buna, belirli suçlar yönünden bir istisna getirilmiştir. Bu maddenin 1.fıkrasına göre “Aklama ve terörün finansmanı suçunun işlendiğine dair kuvvetli şüphe bulunan hallerde 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 128’inci maddesindeki usule göre malvarlığı değerlerine elkonulabilir”. Ancak ikinci fıkrada buna istisna getirilmiş ve “Gecikmesinde sakınca bulunan hâllerde Cumhuriyet savcısı da elkoyma kararı verebilir. Hâkim kararı olmaksızın yapılan elkoyma işlemi yirmi dört saat içinde görevli hâkimin onayına sunulur. Hâkim en geç yirmi dört saat içinde onaylanıp onaylanmamasına karar verir. Hâkimin onaylaması hâlinde 4/12/2004 tarihli ve 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 128 inci maddesinde belirtilen değere ilişkin rapor üç ay içinde alınır ve tekrar hâkim onayına sunulur. Onaylanmama veya raporun üç ay içinde alınamaması hâlinde Cumhuriyet savcılığının kararı hükümsüz kalır” hükmüne yer verilmiştir. 12 Bkz. Öztürk/Tezcan/Erdem/Sırma Gezer/Saygılar Kırıt/Alan Akcan/Özaydın/ Erden Tütüncü/Altınok Villemin/Tok, s. 529; Dursun, s. 536; Aydın, s. 178. 13 Öztürk/Tezcan/Erdem/Sırma Gezer/Saygılar Kırıt/Alan Akcan/Özaydın/Erden Tütüncü/Altınok Villemin/Tok, s. 529; Öztürk/Eker Kazancı/Soyer Güleç, s. 195; Dursun, s. 536-537.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1