286 Elkoymanın Hukuki Sonuçları Bağlamında Elkonulan Eşya ve Diğer Malvarlığı Değerlerinin ... teminatın, yükümlülüklere aykırı davranılması noktasında caydırıcı olabilecek bir miktarda olmasını aramak gerekecektir. Dikkat edilirse burada eşya, yalnızca müsadere konusu olabilecek mahiyette olmayıp aynı zamanda delil olma vasfını devam ettirmektedir. Dolayısıyla yalnızca eşyanın rayiç bedelinin teminat olarak gösterilmesi, çoğu durumda teminatla güdülen amaç açısından yeterli olmayabilecektir. Bu açıdan merci, eşyanın değerinden daha yüksek bir teminat gösterilmesini de şart koşabilir. Her durumda bu teminatın nev’i yönünden kanunda bir sınırlandırma olmadığından merci, teslim için ayni, nakdi veya kişisel bir teminat isteyebilecektir.55 2. Rayiç Bedel Karşılığı Teslim CMK m. 132/6’ye göre “Elkonulan eşya, delil olarak saklanmasına gerek kalmaması halinde, rayiç değerinin derhal ödenmesi karşılığında, ilgiliye teslim edilebilir. Bu durumda müsadere kararının konusunu, ödenen rayiç değer oluşturur”. Buna göre eğer elkonulan eşyanın müsadere konusu olması mümkün ve fakat delil olarak adli makamların eli altında muhafazasına artık gerek bulunmamakta ise ilgili kişiye teslim edilmesi mümkündür.56 Örneğin elkonulan eşyanın, müsadere konusu edilmesi olanak dahilinde olmasına rağmen adli emanette saklanmasının, atılı suçun ispatı açısından gelinen aşama itibariyle hiçbir öneminin kalmaması halinde, bu hüküm gereğince ilgiliye teslimine karar verilebilmesi olanaklıdır. Bu halde kanun her ne kadar teslimden söz etmiş ve yukarıda incelediğimiz emaneten teslime benzer koşullar öngörmüşse de aslında burada söz konusu olan bir tür iadedir.57 Zira bu hükme göre teslim kararı verilmesi halinde eşyanın zilyetliği tümüyle teslim alan kimseye devredilmektedir. Bunun sonucu olarak teslim alan kişi, eşya üzerindeki ayni veya şahsi hakkının sağladığı tüm yetkileri de kullanma imkanına sahip hale gelmektedir. Bir başka ifade ile bu halde örneğin eşyanın malikine teslim edilmesiyle bu kimse, mülkiyet hakkından do55 Aydın, s. 211; Orhan, s. 156. 56 Yenisey/Nuhoğlu, s. 422; Toroslu/Feyzioğlu, s. 295; Centel/Zafer, s. 483; Soyaslan, s. 310; Şahin/Göktürk, I, s. 360; Özbek/Doğan/Bacaksız, s. 373-374; Şen/Eryıldız, s. 97; Gedik, s. 79. 57 Doktrinde bu teslim türü için “ilgiliye teslim tedbiri” de denilmektedir. Bkz. Centel/Zafer, s. 483.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1