Türkiye Barolar Birliği Dergisi 159.Sayı

290 Elkoymanın Hukuki Sonuçları Bağlamında Elkonulan Eşya ve Diğer Malvarlığı Değerlerinin ... teslimini reddetmesi halinde şüpheliye teslim yapılabilmesi mümkün olmayacaktır. Esasen bu teslimin bir yükümlülük doğurması ve buna riayet etmemenin cezai sonuçlarının olması karşısında farklı şekilde düşünmeye olanak bulunmamaktadır. Teslim yönünde bir talebin olması halinde ise bu talep soruşturma aşamasında Cumhuriyet Başsavcılığı, kovuşturma aşamasında ise mahkeme tarafından değerlendirilecektir68. Kanun aşağıda inceleyeceğimiz iadeden farklı olarak teslim açısından Cumhuriyet Başsavcılığı veya mahkemenin bu husustaki işlemine karşı -işlemin mahiyeti gereği- bir başvuru imkanı öngörmediğinden, bu yöndeki taleplerin geri çevrilmesi halinde talepte bulunanın Cumhuriyet Başsavcılığı işlemi aleyhine bir tali ceza davası açma veya mahkeme işlemi aleyhine kanun yoluna başvurma imkanı söz konusu olmayacaktır. Emaneten teslimde eşya yalnızca muhafaza edilmek üzere teslim edilmektedir. Dolayısıyla bu ihtimalde adli makamalar eşyanın dolaylı zilyedi olarak kalmaya devam ederler. Kendisine teslim edilen kimse ise eşyanın dolaysız zilyetliğini kazanır. Bu kimse, elkoyma hukuken ortadan kalkıncaya kadar eşyayı muhafaza edecek ve bu çerçevede bakım ve gözetimiyle ilgili tedbirleri alacak ve istendiğinde derhal iade edecektir. Yukarıda da belirttiğimiz üzere bu yükümlülüklere uyulmaması halinde teslim alan kişinin TCK m. 289 çerçevesinde sorumluluğu gündeme gelebilecektir. Rayiç bedel karşılığında teslimde ise eşyanın zilyetliği tümüyle teslim alan kimseye devredilmektedir ve bunun sonucu olarak teslim alan kişi, eşya üzerindeki ayni veya şahsi hakkının sağladığı tüm yetkileri de kullanma imkanına sahip olacaktır. Nitekim Kanun da eğer ileride bir müsadere kararı verilirse artık müsadere kararının konusunu, ödenen rayiç değerin oluşturacağını hükme bağlamıştır. Haliyle bu kimsenin eşyayı istendiğinde iade etmek gibi bir yükümlülüğünden söz etmek mümkün değildir. Ancak bu durumda teslimin, yalnızca zilyetlik yönünden hukuki sonuç doğuracağı hususuna dikkat etmemiz CMK m.132 gereğince teslimi birlikte ifade edecek şekilde kullanılmıştır. Bu açıdan re’sen kendilerine teslim veya iade yapılması yönünde karar verilen kimselerin bunu kabul ederek eşyayı teslim alma yönünde bir zorunlulukları bulunmamaktadır. 68 Aydın, s. 210-211.

RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1