298 Elkoymanın Hukuki Sonuçları Bağlamında Elkonulan Eşya ve Diğer Malvarlığı Değerlerinin ... varlığına rağmen eşyanın, talep sahibi olan şüpheli veya sanığa değil de bir diğer kişiye ait olduğu sonucuna varılırsa re’sen bu kimseye iadesine karar verilmesi gerekecektir. Üçüncü olarak eşyanın soruşturma ve kovuşturma bakımından muhafazasına gerek kalmaması da gereklidir.91 Bu nedenle bu hükme göre eşyanın malikine teslim edilebilmesi için söz konusu eşyanın soruşturma ve kovuşturmada delil olarak kullanılmasına artık gerek olmadığı hiçbir şüpheye yer bırakmayacak şekilde anlaşılmış olmalıdır.92 Bu durum eşyanın, soruşturma ve kovuşturmanın geldiği aşama itibariyle artık maddi gerçeğin sübutu yönünden hiçbir fonksiyonunun olamayacağının anlaşılması suretiyle söz konusu olabilecektir. Eşyanın ispat yönünden çeşitli özelliklerinin keşif ve muayeneye ya da bilirkişi incelemesine konu edilmiş olması ise bu fıkraya göre iadesi açısından bizce kâfi değildir. Zira ceza muhakemesinde delillerin doğrudan doğruyalığı ilkesi gereğince, bir delilin muhakemenin ilerleyen aşamalarında yeniden keşif ve muayeneye konu olması her zaman mümkündür.93 Bu nedenle eşyanın delil olarak fonksiyon arz etme niteliği olduğu müddetçe bu fıkraya göre iade edilmemesi gerekir. Bu halde eğer koşulları varsa yukarıda belirttiğimiz emaneten teslim kurumunun işletilmesi söz konusu olabilirse de eşyanın iadesi hükümlerine başvurulabilmesi olanaklı değildir. Son olarak eşyanın müsadereye tabi tutulmayacağının anlaşılması da şarttır.94 Kanun, bir önceki paragrafta belirttiğimiz şartı öngören ifade 91 İtalyan ceza muhakemesi sisteminde delil olarak elkonulan eşyanın iadesi için bu, temel koşuldur. Nitekim İtCMK m.262/1’e göre eşyanın iade veya teslime konu olabilmesi için delil olarak muhafazasına artık gerek kalmamış olması gerekir (İtCMK m.262/1). Bkz. Lattanzi/Lupo/Nappi, s. 848; Bernasconi, s. 307; Barbuto/ Luerti/Pilla/Spina, s. 176; Grilli, s. 486. 92 Grilli, s. 486; Lattanzi/Lupo/Nappi, s. 848; Bernasconi, s. 307. Krş. Özen, s.760. 93 Bu konuda bkz. Yenisey/Nuhoğlu, s. 84; Öztürk/Tezcan/Erdem/Sırma Gezer/ Saygılar Kırıt/Alan Akcan/Özaydın/Erden Tütüncü/Altınok Villemin/Tok, s. 149 vd.; Şahin/Göktürk, II, s. 106 vd.; Özbek/Doğan/Bacaksız, s. 77; Gökcen/ Balcı/Alşahin/Çakır, s. 132-134; Ünver/Hakeri, s. 87-88. 94 Yukarıda belirttiğimiz gibi müsadere edilebilecek eşya ile suça ilişkin olup da serbestçe bulunması suçun etkilerini ağırlaştırabilecek veya yeni bir suç işlenmesine sebebiyet verebilecek nitelikteki eşyalara elkonulması İtCMK m. 321’de “Il sequestro preventivo” başlığı altında özel olarak düzenlenmiştir. Bu şekilde elkonulan malvarlığı değerleri açısından gelinen aşama itibariyle artık muhafazasına gerek kalmamışsa, Mahkeme müsadere edilemeyecek eşyanın sahibine iadesine karar verir (İtCMK m. 323/1). Ancak bu maddeye göre iadesi gereken eşya veya malvarlığı değerinin, savcının veya suçtan zarar görenin talebi ile İtCMK m. 316’ya
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1