300 Elkoymanın Hukuki Sonuçları Bağlamında Elkonulan Eşya ve Diğer Malvarlığı Değerlerinin ... malikin talepte bulunmuş olması, eşyanın iadesi açısından zorunlu bir koşul değildir.98 Diğer taraftan CMK m. 131/1’de, bir sonraki fıkranın aksine mağdur açıkça zikredilmemiştir. Ancak bizce burada geçen üçüncü kişiler ibaresinin mağduru da kapsadığının, ikinci fıkrada ise yalnızca mağdura iadenin mümkün olabileceğinin gösterilmesi amacıyla açıkça “mağdur” ibaresinin zikredildiğinin kabulü gerekmektedir.99 Zira CMK m. 128 gereğince elkonulan eşya ve malvarlığı değerleri gibi CMK m. 123 vd. gereğince elkonulan eşyanın da mağdura ait olması mümkündür. Nitekim CMK m. 127/5’te de elkoyma işleminin suçtan zarar gören mağdura gecikmeksizin bildirileceği hüküm altına alınmış ve CMK m. 131’e göre mağdurun talepte bulunmasına imkân tanınmıştır.100 Bu açıdan bakıldığında, CMK m.131/1’in koşullarının gerçekleştiği durumlarda eşyanın mağdura iade edilmemesi için bir sebep yoktur.101 2. CMK m.128 Gereğince Eşya, Hak ve Alacaklara Elkonulması Halinde CMK m. 131/2’ye göre “128’inci madde hükümlerine göre elkonulan eşya veya diğer malvarlığı değerleri, suçtan zarar gören mağdura ait olması ve bunlara delil olarak artık ihtiyaç bulunmaması halinde, sahibine iade edilir”. Bu hükümde yukarıda belirttiğimiz genel elkoyma halinde iadeden farklı olarak yalnızca 128. maddeye göre haklarında elkoyma tedbiri uygulanan eşya, hak ve alacakların mağdura iadesi düzenlenmiştir.102 Yukarıda belirttiğimiz üzere bu madde uyarınca elkonulan eşya ve 98 Özbek/Doğan/Bacaksız, s. 375. 99 Gedik, s. 81. 100 Toroslu/Feyzioğlu’na göre suçtan zarar görene ait eşyanın iadesinin CMK m. 131/1’e göre yapılması mümkündür. Hatta yazarlar bu sebeple, ikinci fıkradaki mağdura iadeye dair düzenlemenin anlamsız olduğu kanaatindedirler. Bkz. Toroslu/Feyzioğlu, s. 294. Ayrıca bkz. ve krş. Ünver/Hakeri, s. 413. 101 Mağdura iadenin sadece CMK m. 128 çerçevesinde el konulan eşya ve malvarlığı değerlerine münhasır olarak değerlendirilmesi halinde, bu madde kapsamına girmeyen daha basit suçlara dair soruşturma ve kovuşturmalarda elkonulan eşyanın veya malvarlığı değerlerinin mağdura iadesinin söz konusu olamayacağına dikkat çeken Soyaslan, bu kavramı geniş olarak yorumlamak gerektiğini belirtmektedir. Soyaslan, s. 310. Benzer şekilde Gedik’e göre de CMK m. 131/2’nin uygulanabildiği taşınmaz hak ve alacaklara el koyma daha ciddi suçlar için öngörülmüş bir koruma tedbiridir ve bu fıkra için mağdura iade olanaklı kılınmış olduğuna göre daha basit suçlar için mağdura iade evleviyetle mümkün olmalıdır. Bkz. Gedik, s. 81. 102 Özbek/Doğan/Bacaksız, s. 375.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1