334 Modern Kölelik Olgusu Karşısında İHAM’ın Dar Yorumunun Yetersizliği ve Öneriler sahip ülkeler bu insan hakları krizindeki kusurlarını görmezden gelmeyi tercih etmektedirler. Oysa modern köleliğe katkıda bulunan göç, çatışma, baskıcı rejimler, etik olmayan işler, çevresel yıkım ve ayrımcılık gibi faktörlerin sorumluluğu her ne kadar modern köleliğin meydana geldiği ülkelere ait olsa da bu faktörlerden bazılarının sorumluluğu doğrudan yüksek GSYİH’lı ülkelerin politika kararlarıyla bağlantılıdır. Bu nedenle, ülkelerin modern köleliği kendi sınırları içinde ele almaları için araçlar sağlamalarının yanı sıra, tüm ülkelerin meseleyi küresel bir perspektiften ele almaları ve çözümler üzerinde iş birliği yapmaları da önemlidir.42 Köleliğin hukuken yasaklandığı bir kurumsal ortamda temel soru, yavaş yavaş hangi uygulamaların klasik köleliğe yeterince benzer oldukları ve bu şekilde sınıflandırılmayı hak ettiklerine dönüşmüştür.43 Bu nedenle, taraflarının çoğunluğunu, dünya üzerindeki en yüksek GSYİH’ye sahip ülkelerin oluşturduğu bir uluslararası yargı mercii olan İHAM’ın kölelik yorumu daha da önem kazanmaktadır. İHAM’ın, kişiler üzerinde fiilen kullanılan mülkiyete bağlı yetkilerin44 varlığını tespiti halinde dahi, bu yetkiler hukuk sistemi tarafından tanınmadıkça ve söz konusu hukuk sisteminde insanlar için öngörülmüş bir kölelik ve benzeri statü bulunmadıkça karşılaştığı uygulamayı kölelik olarak nitelendirmemesi; taraf ülkelerin modern kölelik gerçekliği karşısında kendilerini dışarıda tutan bir tavır ortaya koymalarına yol açmaktadır. Bu durum, mevcut modern kölelik uygulamaları ve zamanla ortaya çıkacak yeni modern kölelik uygulamaları ile mücadele için ihtiyaç duyulan küresel iş birliğinin önünde önemli bir engeldir. Sonuç olarak karar sayısı bakımından değerlendirildiğinde İHAM’ın modern kölelik biçimlerine ilişkin içtihadının henüz “yerleşik” hale gelmediği söylenebilir.45Bu nedenle, İHAS’ı “yaşayan bir belge” olarak ele alıp “günün koşulları ışığında” yorumlamayı ilke edinen Mahkeme’nin, bu konudaki içtihadını Eski Yugoslavya için Uluslararası Ceza Mahkemesi’nin ortaya koyduğu yenilikçi ve dinamik yakla42 The Global Slavery Index 2018, s.VII. 43 QUIRK, Joel, “The Anti-Slavery Project: Linking the Historical and Contemporary”, Human Rights Quarterly,Vol. 28, No. 3, 2006, s. 566. 44 Kullanma, yararlanma ve tasarrufta bulunma, (usus, abusus, fructus) yetkileri. 45 Duymaz, s. 80.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1