450 Kambiyo Senetlerinin Zıyaı Nedeniyle Alınan İptal Kararı ve Bu Kararın Senet ile İlgisi Olan ... Kırca’ya göre iptal kararı alınıncaya kadar getirilen bu ödemeye yasağı, HMK md. 389 çerçevesinde bir ihtiyati tedbir çeşidi olarak nitelendirilmektedir.35 Fakat Erişir, çekişmesiz yargı işlerinde uygulanabilecek bu tür önlemlerin ihtiyati tedbir olarak nitelendirilmemesi gereğini vurgulamıştır.36 Erişir’e göre tedbir bir hakkın icrasını güvence altına almayı amaçlarken, çekişmesiz yargıdaki bu tür geçici önlemler bir hukuki durumu ya da ilgilileri korumayı amaçlamaktadır. Ayrıca Erişir, HMK md. 389/2 hükmünün, çekişmesiz yargıdaki geçici önlemleri ihtiyari tedbir olarak öngörmediğinin altını çizmiştir.37 Bu minvalde iptal kararı çerçevesinde talep edilebilecek bu ödeme yasağı, çekişmesiz yargıdaki geçici hukuki korumalar olarak kabul edilmektedir. Kıymetli evrak zayi olduğu esnada hak sahibi olduğunu iddia eden kişi, TTK md. 757/1 kapsamında ödeme yeri veya hamilin yerleşim yerinin bulunduğu yerdeki asliye ticaret mahkemesine başvurarak ödeme yasağı talebinde bulunabilir. Ödeme yasağı talebiyle ilgili prosedürlerde senedin türü de önemli bir rol oynamaktadır. Hamiline yazılı bir senette ödeme yasağı talebinde bulunabilmek için öncelikli olarak iptal talebinde bulunulması gerekirken, emre yazılı senetlerde önleyici tedbir kararı alabilmek için iptal talebinde bulunma şartı yoktur.38 Fakat ödeme yasağı kararı, iptal talebinde bulunulmadan alınmışsa, ödeme yasağı talebinde bulunan hamil, bu kararın uygulanmasını talep ettiği tarihten itibaren iki hafta içerisinde iptal kararı talebinde bulunmak zorundadır. Aksi takdirde ödeme yasağı otomatik olarak kalkar.39 Önleyici tedbir kararının hukuki sonucu TTK md. 662/1 hükmünde kendisini göstermektedir. Anılan hükme göre senet borçlusu, ödeme yasağı kararına rağmen aksine hareket ederse, diğer bir ifadeyle senedi kendisine ibraz eden kişiye karşı ödemede bulunursa, borcundan kurtulamayacağı gibi yeniden ödeme yapma riskiyle karşı karşıya kalır. İptal prosedürleri kıymetli evrakın türüne göre farklılık arz etmektedir. Hamiline yazılı kıymetli evrakta iptal prosedürü TTK md. 35 Kendigelen/Kırca, (Kırca) s.63. 36 Evrim Erişir, Geçici Hukuki Korumanın Temelleri ve İhtiyati Tedbir Türleri, On İki Levha, İstanbul 2013, s.334. 37 Erişir, s.334. 38 Bozkurt, s.144; Pulaşlı, s.99; Bozer/Göle, s.51; Öztan, s.61; ayrıca bknz. TTK md. 662/1: “Dilekçe sahibinin istemi üzerine...”. 39 HMK md.397/1 kapsamında bknz. Kendigelen/Kırca, (Kırca) s.66.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1