463 TBB Dergisi 2022 (159) Melih SÖNMEZ Kırca iptalin amacını hak sahibinin şeklen de olsa hakkının korunması olarak kabul etmiştir. Bu bakımdan TTK md. 764/2 hükmünün dar yorumlanmaması gerektiğini ifade etmiştir. Ayrıca TTK md. 652/1 hükmü kapsamında hakkın talep edileceği borçlular bakımından kanun koyucunun bir ayırım yapmadığını da belirtmiştir. Bu bakımdan Kırca, iptal kararıyla müracaat hakkının kullanılamayacağı fikrine katılmamaktadır. Fakat kambiyo senetlerinde iptal kararının bono ve poliçede vadeden önce, çekte ise ibraz tarihinden önce alınamaması sebebiyle, müracaat hakkı için aranan maddi şartlar, örneğin ödememe protestosu, süresinde çekilemeyeceğinden dolayı uygulamada iptal kararıyla müracaat hakkının kullanılmasının pratik olarak mümkün olamayacağını iddia etmektedir.85 Sonuç olarak, iptal kararının temel amacı, senetteki hakkın senetsiz bir şekilde ileri sürülebilmesi hakkı olduğu göz önüne alındığında iptal kararıyla müracaat hakkının da kullanılabileceği kanaatine ulaşılmaktadır. Özellikle TTK md. 652/1 düzenlemesi çerçevesinde kanun koyucu tarafından borçlular arasında bir ayırım yapılmamış olması bu görüşü desteklemektedir. Fakat, iptal kararıyla müracaat hakkının kullanılmasında senedin zayi olduğu an önem taşımaktadır. Müracaat hakkının kullanılmasının en temel şartlarından bir tanesi durum tespiti yapılmasıdır. Diğer bir ifadeyle süresi içerisinde ibraz edilen bir kambiyo senedi, asli borçlular tarafından ödenmez ise senedin yetkili hamili süresi içerisinde çekeceği ödememe protestoları çerçevesinde müracaat hakkını kullanabilir. Bu minvalde iptal kararı, müracaat hakkının kullanılabilmesi için tek başına yeterli değildir. TTK md. 714/3 hükmü kapsamında bono ve poliçeler için ödememe protestosu ödeme gününü izleyen iki iş günü içerisinde çekilmesi zorunlu iken; TTK md. 809/1-2 hükmü kapsamında çekler için ibraz süresi geçmeden veya ibraz süresinin son günü çek ibraz edilirse izleyen ilk iş günü protestonun çekilmesi zorunludur. Bu süreler kambiyo senetlerinde alınacak iptal kararı bakımından önem arz etmektedir. Şöyle ki; kambiyo senetlerinin iptalinde yukarıda da ifade edildiği üzere, TTK md. 757-778-818/1-s hükümleri çerçe85 Kendigelen/Kırca, (Kırca) s.73-75; Özkan Gültekin, “Kıymetli Evrakın Ziyaı Nedeniyle İptalinde İptal Karar Hamilinin (Davacının) Borçlularına Rücu Sorunu”, Terazi Hukuk Dergisi 2007, S.10, s.66-67.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1