223 TBB Dergisi 2022 (160) Uğur ERSOY / Alper KÜÇÜKAY • Alkol/madde bağımlılığı ve bazı nöropsikiyatrik durumlar (örneğin, demans, otoimmün ensefalit). Bununla birlikte, saldırganlığı bu koşullar bağlamında incelemek, bu bozuklukların nörobiyolojisini saldırganlıktan ayırmayı zorlaştırabilir. Klinik olarak anlamlı saldırganlık, tipik olarak şiddetli kişilik patolojisi bağlamında da olsa, sıklıkla kronik ve yaygın bir şekilde ortaya çıkabilir.32 Aralıklı patlayıcı bozukluk sendromu (IED), saldırganlığın daha kronik tezahürünün, önemli bir sıkıntıya ve/veya fonksiyonel bozukluğa katkıda bulunacak şekilde bir sıklık ve yoğunlukta meydana geldiği zamanı açıklamak için karakterize edilmiştir.33 IED sendromunun dikkate değer özellikleri şunlardır: 1. Saldırganlığın doğası gereği dürtüsel veya reaktif olması gerekliliği. 2. Yalnızca diğer insanlara karşı şiddetli fiziksel saldırganlık eylemlerinin veya tipik olarak nispeten düşük sıklıkta meydana gelen değerli eşyaların (kişinin kendi eşyası, örneğin cep telefonu) dâhil edilmesi değil, aynı zamanda yüksek sıklıkta sözlü saldırı ve / veya önemli hasara / zarara yol açmayan küçük fiziksel olaylar (kapının çarpması, eşyaların mülke zarar vermeden masadan itilmesi vb.). 3. Bir IED tanısının ayrı bir biyolojik profil ve tek başına kişilik bozukluğu teşhislerinden daha şiddetli saldırganlık.34 Dürtüsel ve tepkisel saldırganlık/şiddet biçimleri için nörobiyolojik çalışmaların odağı olduğundan, şaşırtıcı olmayan bir şekilde, duygulanım işleme, dürtü kontrolü ve duygusal karar verme ile ilgili beyin bölgeleri en büyük ilgiyi çekmiştir. Yapısal beyin görüntüleme tekniklerinin nispeten tutarlı bir bulgusu, saldırganlık ve azalmış amigdala hacimleri arasındaki bir ilişki olmuştur. Bu durumun saldırganlık için özgüllüğü, amigdala boyutu ile diğer klinik ölçütler, yani genel psikopatoloji, sürekli anksiyete ve durum depresyonu arasında korelasyon 32 Rosell ve Siever, s.255-256. 33 Emil F. Coccaro/Richard J. Kavoussi/Mitchell E. Berman/Jennifer D. Lish, “Intermittent explosive disorder-revised: development, reliability, and validity of research criteria”, Comprehensive psychiatry, 1998, 39 (6), s.368 vd., https://doi. org/10.1016/s0010-440x(98)90050-5. 34 Michael S. Mccloskey/, Mitchell E. Berman/Kurtis L. Noblett/Emil F. Coccaro, “Intermittent Explosive Disorder-İntegrated Research Diagnostic Criteria: Convergent And Discriminant Validity”, Journal of Psychiatric Research, 2006, 40 (3), s.231 vd., https://doi.org/10.1016/j.jpsychires.2005.07.004.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1