365 TBB Dergisi 2022 (160) Talih UYAR HMK. m. 114/2’de belirtilen dava şartlara ise, bazı davalar için öngörülmüş olduğu için “özel dava şartı” olarak nitelendirilir. Örneğin; İİK m. 277/I-1’de öngörülen ‘tasarrufun iptali davası açabilmek için kesin ya da geçici aciz belgesi ibraz etme zorunluluğu’, İİK m. 69/II’de öngörülen ‘borçtan kurtulma davası açabilmek için % 5 oranında teminat gösterme zorunluluğu’ birer “özel dava şartı”dır.46 Uygulamada, yüksek mahkeme (Yargıtay 17. Hukuk Dairesi); a) ‘İcra takibinin kesinleşmiş olması’nı, b) ‘Alacaklının alacağının gerçek bir alacak olması’nı, c) ‘Davacının alacağının, dava konusu tasarruftan önce doğmuş olması’nı, tasarrufun iptali davasının “özel dava şartı” olarak kabul etmekte ve açılmış olan tasarrufun iptali davasının bu şartlar gerçekleşmeden açılmış olduğunu, yargılamanın her aşamasında tesbit ettiği taktirde, kendiliğinden ‘davanın usulden reddine’ karar vermektedir. Tasarrufun iptali davasının –uygulamada Yargıtay tarafından aranan- özel dava şartları: a) Takip konusu alacağın, iptali istenen tasarruftan ö n c e doğmuş olması gerekir. (Kanımızca; İsviçre’de ve Almanya’da olduğu gibi bizde de bu husus İİK’da -örneğin; İİK mad. 277’de- ayrıca öngörülmemiş olduğu için, bu hususun doktrinde bazı hukukçularca ve uygulamada Yargıtay’ca “dava şartı” olarak kabul edilmesi isabetli değildir…) b) ‘Takip konusu alacağın gerçek bir alacak olması’ gerekir. (Bu konu, bir sonraki parağrafta (yani VII. Parağrafta) ayrıntılı olarak incelenecektir…) c) ‘Borçlu hakkında yapılmış olan icra takibinin ve alacağın kesinleşmiş olması’ gerekir. ç) ‘Borçlu hakkında kesin aciz belgesi ya da geçici aciz belgesi’ (niteliğinde haciz tutanağı) düzenlenmiş olmalıdır. VII- Tasarrufun iptali davalarında davacının, davalı-borçludaki alacağının ‘g e r ç e k’ bir alacak olması gerekir.47 46 Hakan Albayrak, agm. s: 934 47 Talih Uyar, “Hukuki Mütalâalar”, 3. Baskı, 2020, s:378-392; s:405-411; s:655-668; s:877-919 – Talih Uyar, “Hukuki Mütalâalar”, 2. Baskı, 2017, s:18 vd. – s:827-837; s:980-990; s:1287-1312 – Talih Uyar, “Tasarrufun İptali Davalarında “Alacağın Gerçek Olması” ve “Hayatın Olağan Akışına Uygunluk” Koşullarının Uygulamada
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1