283 TBB Dergisi 2022 (161) Muhammed Enes YILDIZ ke arz eden bir işletmenin işletilmesinden doğan sorumlulukta kusur aranmayacaktır (TBK m. 71). Kanun koyucunun, işverenin sorumluluğunun kaynağını kusur sorumluluğu olarak belirlemesi, kusursuz sorumluluk hallerini bu şekilde özel olarak düzenlemiş olmasından da açıkça anlaşılmaktadır.21 Türk hukukunda kusurun varlığı objektif ölçütlere göre saptanır. Bu açıdan işverenin kusurunun tespitinde, iş sağlığı ve güvenliği önlemlerinin alınmasında gerekli dikkat ve özenin gösterilmediğinin belirlenmesinde işverenin kişisel durumu, eğitim seviyesi, maddi durumu ve diğer özellikleri dikkate alınmaz. Kusurun tespitinde önemli olan işverenle benzer durumdaki dikkatli, makul ve sorumluluk sahibi işverenin davranışı esas alınır.22 Nitekim Yargıtay da işverenin kusurunun tespitinde objektif kriterlere dayalı olarak inceleme yapılması gerektiğine işaret etmektedir.23 b. Sorumlulukta Kusur Aranmayan Haller İşverenin iş kazasından doğan sorumluluğunda kural olan kusur sorumluluğudur. Ancak kanun koyucu bazı hallerde işveren aleyhine kusursuz sorumluluk düzenlemelerine yer vermiştir. TBK m. 71’e göre “önemli ölçüde tehlike arz eden” bir işletmenin faaliyetinden zarar doğması halinde işletme sahibi ve işleten sorumlu olacaktır. Her ne kadar maddede açıkça kusursuz sorumluluktan bahsedilmemiş olsa da hükmün amacından ve düzenlenişinden bir kusursuz sorumluluk hali olduğu kabul edilmektedir.24 Tehlike sorumluluğuna ilişkin hükmün kapsamına giren bir işyerinde gerçekleşen iş kazasında işverenin kusuru aranmayacak, kusursuz sorumluluk hükümlerine göre iş kazasından sorumlu olacaktır. Burada sorumluluğun doğması için işletmenin tipik tehlikesi ile zarar arasında illiyet bağının kurulmuş olması yeterli olacaktır.25 21 Caniklioğlu, İşverenin Sorumluluğu, s. 48. 22 Süzek, s. 417; Özdemir, s. 289. 23 “…6331 sayılı Kanun’un 4. ve 5. maddeleri ile buna bağlı çıkartılan iş sağlığı ve güvenliğine ilişkin yönetmelikleri hükümleri işverenin sorumluluğunu objektifleştiren kriterler olarak değerlendirilmelidir…” Yarg. 21. HD, 13.02.2018, E. 2016/12322, K. 2018/1190, (www.kazanci.com, ET. 03.11.2021). 24 Gaye Baycık, “Çalışanların İş Sağlığı ve Güvenliğine İlişkin Haklarında Yeni Düzenlemeler, Ankara Barosu Dergisi”, 2013/3, s. 132; Çelik/Caniklioğlu/Canbolat/ Özkaraca, s. 440; M. Kemal Oğuzman/Turgut Öz, Borçlar Hukuku Genel Hükümler, C. 2, 11. Bası, İstanbul 2014, s. 191 vd.; Eren, Genel, 760 vd. 25 Baycık, s. 134.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1