319 7BB 'HUJLVL 6H]HUFan B(.7$ù $OL g='(0ø5 barındırmaktadır.46 Başka bir anlatımla yazılı halde bulunmayan bazı teamül kurallarının yazılı bir şekilde kodifiye edilmesi, uluslararası insan hakları hukuku düzenlemelerinde sıkça görülen bir olgudur. Aynı şekilde yazılı halde bulunan Bildiri, Tavsiye, Genel Yorum, Sözleşme gibi uluslararası insan hakları hukuku düzenlemeleri de uluslararası teamül kurallarının oluşmasına ve gelişmesine zemin hazırlamaktadır. Uluslararası insan hakları hukukuna ilişkin düzenlemelerin (özellikle AİHS) uluslararası hukukun geleneksel dokusunda yarattığı etkiyi göz ardı etmek mümkün değildir. Bu nedenle uluslararası insan hakları hukukunun anlaşılması ve yorumlanmasında uluslararası hukukun ilke ve kuralları, belirleyici rol oynamaktadır. Bu anlamda AİHS’in uluslararası hukukun kural ve ilkelerine atıf içeren birçok hüküm barındırdığı vurgulanmalıdır. Nitekim AİHM yargılama sisteminde, devletin AİHS kapsamındaki yükümlülükleri yorumlamak veya tanımlamak için uluslararası hukuka çokça gönderme yapılmaktadır. AİHS’de uluslararası hukuka atıf yapılan maddeler şu şekilde toparlanabilir: Kanunsuz suç ve ceza olmaz ilkesini düzenleyen AİHS 7.maddesine göre; 1. Hiç kimse, işlendiği zaman ulusal veya uluslararası hukuka göre suç oluşturmayan bir eylem veya ihmalden dolayı suçlu bulunamaz. Aynı biçimde, suçun işlendiği sırada uygulanabilir olan cezadan daha ağır bir ceza verilemez. 2. Bu madde, işlendiği zaman uygar uluslar tarafından tanınan genel hukuk ilkelerine göre suç sayılan bir eylem veya ihmalden suçlu bulunan bir kimsenin yargılanmasına ve cezalandırılmasına engel değildir. BM Medeni ve Siyasi Haklar Sözleşmesi (MSHS)47 insan haklarına ilişkin pek çok belgede de aynı hükümler ele alınmaktadır. 46 Olivier, (2002), s. 306. 47 Sözleşme, Birleşmiş Milletler Genel Kurulu’nun 16 Aralık 1966 tarihli ve 2200 A (XXI) sayılı kararıyla kabul edilmiş ve 19 Aralık 1966 tarihinde imzaya açılmıştır. Sözleşme, 41. madde dışında, 23 Mart 1976 tarihinde yürürlüğe girmiştir. İnsan Hakları Komitesi’ne ilişkin 41. madde ise, 28 Mart 1979 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Türkiye Sözleşme’yi 15 Ağustos 2000 tarihinde imzalamıştır. Sözleşme’nin onaylanmasını uygun bulan 4 Haziran 2003 tarih ve 4868 sayılı Kanun, 18 Haziran 2003 tarih ve 25142 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanmıştır. Bakanlar Kurulu’nun 7 Temmuz 2003 tarih ve 2003 /5851 sayılı kararıyla Sözleşme’nin onaylanması kararlaştırılmış ve Sözleşme’nin resmi Türkçe çevirisi, 21 Temmuz 2003 sayılı ve 25175 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanmıştır. Türkiye, onay belgelerini 15 Eylül 2003 tarihinde Birleşmiş Milletler Genel Sekreterliği’ne tevdi etmiş ve 49. madde uyarınca, Sözleşme Türkiye bakımından 23 Aralık 2003 tarihinden itibaren hüküm doğurmaya başlamıştır. Bkz. https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2003/07/20030721.htm#2, E.T. 20.06.2022.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1